UV Index

ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း

အခုတစ်လောမှာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော်တော်များများပြောနေကြပါတယ်။မြန်မာနိုင်ငံမှာUV Index
ဆိုတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွန်းကိန်း တွေ အရမ်းမြင့်နေတယ်၊အန္တရာယ်ရှိတဲ့အဆင့်ကိုရောက်နေတယ်စသဖြင့်လူတွေတော်တော်
များများပြောကြဆိုကြကြောက်ရွံ့ကြဖြစ်နေကြပါတယ်။ဆေးခန်းမှာလည်းအရေပြားကင်ဆာကိုကြောက်လို့ဆိုပြီးလာပြကြတဲ့သူတွေ
ကိုလည်းထူးဆန်းစွာတိုးပွါးလာပါတယ်။နေပူထဲကိုထွက်မိလို့အရေပြားကင်ဆာဖြစ်များဖြစ်တော့မှာလားပေါ့။
ကြည့်ပါအုံးဆရာရယ်ဒီအကွက်က အရေပြားကင်ဆာလား၊ ဘာလားဆိုပြီးစိုးရိမ်စွာနဲ့လာပြကြပါတယ်။

တစ်ကယ်တော့မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒကနေသူ့ရဲ့နေ့တဓူဝအလုပ်အတိုင်းပဲဒီခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အညွန်းကိန်းကိုထုတ်ပြန်တာပါ
။မြင့်လာတော့လည်းမြင့်လာတဲ့အလျောက်လူထုကိုထုတ်ပြန်ကြေငြာရတာပေါ့။စိုးရိမ်စရာ၊အန္တရာယ်ရှိနိုင်စရာအချိန်တွေမှာလူထုအတွက်
အချိန်နဲ့တစ်ပြေးညီးထုတ်ပြန်ပေးနိုင်တာကိုကကျေးဇူးတင်စရာပါ။ကျေးဇူးလည်းတင်မိပါတယ်။ သို့သော်လည်းလူထုကဒီအကြောင်းတွေကို
ဂဃနဏမသိလေတော့မျက်ပြူးဆံပြာဖြစ်ကုန်ကြပါတယ်။အခုပဲနေရောင်ထဲထွက်လိုက်ရင်အရေပြားကင်ဆာဖြစ်တော့မလိုဖြစ်ကုန်ကြပါတယ်။
ဒီတော့ဒီအကြောင်းကိုနည်းနည်းတော့ရေးသင့်ပြီလို့ထင်လို့ရေးသားလိုက်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း (UV Index)ဆိုတာ
UV Index ကိုမြန်မာလိုပြန်လိုက်ရင်တော့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွန်းကိန်းလို့ပဲပြန်ဆို ရမှာပါ။ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ရဲ့ပြင်းအားကိုတိုင်းတာတဲ့
စံနှုန်းတစ်ခုပါ။နေ့စဉ်ရာသီဥတုဆိုင်ရာသတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွေမှာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ရဲ့ပြင်းအားဘယ်လောက်ရှိတယ်ဆိုတာကို
အများပြည်သူတွေကိုသိရှိအောင်တင်ပြဖို့အတွက်သုံးစွဲတဲ့အတိုင်းအတာတစ်ခုပါ။
နေရောင်ခြည်မှာပါတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်တွေရဲ့မြေပြင်အပေါ်ကိုရောက်ရှိသက်ရောက်နေတဲ့ပြင်းအားကိုကိန်းဂဏန်းနဲပညွန်းဆိုပြသ
လိုက်ခြင်းပါ။တစ်နေရာနဲ့တစ်နေရာညွှန်းကိန်းတွေမတူညီကြသလိုအချိန်တိုင်းမှာလည်းညွှန်းကိန်းအပြောင်းအလဲရှိပါတယ်။ဥပမာ-
အာဖရိကနဲ့ဥရောပ၊မြစ်ကြီးနားနဲ့ကော့သောင်းတို့မှာရှိနေတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အညွှန်းကိန်းတွေဟာမတူညီနိုင်ကြသလို
၊နွေမိုးဆောင်းနေ့ရက်တွေရဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းတွေကလည်းတောင်မတူညီကြပါဘူး။
ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းကိုပြဆိုတဲ့အနေနဲ့ကိန်းဂဏန်းကိုသတ်မှတ်ထားပါတယ်။နံပါတ်ကတော့ — ၀ (သုံည) ကနေ
၁၁+ တစ်ဆယ့်တစ်အထက်ဆိုပြီးသတ်မှတ် ထားပါတယ်။ ၁၁+ဆိုရာမှာ ၁၁အထက်များနေတာတွေအပါအဝင်ဖြစ်ပါ တယ်။
၁၂ ၊ ၁၃၊—–၁၅–အစရှိသဖြင့်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ပြင်းအားနဲ့အရေပြားကိုအန္တရာယ်ပြုနိုင်မှုတို့ဟာ
ညွန်းကိန်းနံပါတ်တွေနဲ့တိုက်ရိုက်အချိုးကျနေပါတယ်။ကိန်းဂဏန်းများလေလေခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ပြင်းအားများလေလေပါပဲ။
ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ပြင်းအားများလေလေအရေပြားကိုအန္တရာယ်ပြုနိုင်မှုများလေလေပေါ့။

ဘယ်လိုအစပြု
၁၉၉၂ ခုနှစ်မှာ ကနေဒါသိပ္ပံပညာရှင်သုံးဦးကစပြီးတီထွင်သတ်မှတ်ခဲ့ကြတာပါ။ သူတို့ကလည်းကနေဒါနိုင်ငံရဲ့နေ့တစ်နေ့ရဲ့
UV Index ကိုစပြီးထုတ်ပြန်ခဲ့ကြပါတယ်။ ၁၉၉၉လောက်မှာမှ အမေရိကန်နိုင်ငံကလည်းသူတို့နိုင်ငံရဲ့UV Index ကိုနေ့စဉ်
ထုတ်ပြန်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။ သို့သော်လည်းတွက်ချက်ပုံတွေအနည်းငယ်ကွဲလွဲမှုတွေ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ဒါပေမယ့်၂၀၀၄ခုနှစ်
ကစပြီးကမÇာ့မိုးလေဝသနှင့်ဇလဗေဒအဖွဲ့(WMO)နဲ့ကမÇာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့(WHO)တို့ကနေပြီးUV Index တွက်ချက်နည်းကို
တစ်ပြေးညီ ဖြစ်အောင်သတ်မှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

ဘယ်လိုတိုင်းတာ
တစ်ကယ်တော့ဒီUV Index ကိုမိုးလေဝသစခန်းတွေမှာပဲကွန်ပြုတာတွေနဲ့ တွက်ချက်ပြီးထုတ်ပြန်လိုက်ကြတာပါ။တွက်ချက်ပုံ
အကြမ်းအားဖြင့်တော့ကမÇာမြေပြင်ပေါ်မှာသက်ရောက်မှုရှိဆုံးခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်လှိုင်းအလျား ၂၉၅ ကနေ ၃၂၅ နာနိုမီတာ
အတွင်းမှာရှိတဲ့ရောင်ခြည်တွေရဲ့ ကမÇာမြေပြင်ပေါ်သက်ရောက်နေတဲ့ စွမ်းအင်တွေကို ပေါင်းပြီး၂၅ နဲ့စားကာUV Index Value
ဆိုတဲ့ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် အညွှန်းကိန်းကို သက်မှတ်ပေးလိုက်တာပါ။

အရောင်နဲ့လည်းညွန်းဆိုထား
UV Index ကိုကိန်းဂဏန်းနဲ့အဆင့်ခွဲခြားသတ်မှတ်ကြသလို၊အရောင်အနေနဲ့လည်း ခွဲခြားဖေါ်ပြကြပြန်ပါသေးတယ်။
အစိမ်းရောင်၊အဝါရောင်၊လိမ္မော်ရောင်၊အနီရောင်၊ ခရမ်းရောင်အစရှိသဖြင့်ခွဲခြားဖေါ်ပြကြပါတယ်။ကိန်းဂဏန်းနဲ့ယှဉ်တွဲပြီး
သတ်မှတ်မယ်ဆိုရင်တော့
ဝ—၂ ကို အစိမ်းရောင်
၃—၅ ကို အဝါရောင်
၆—၇ ကို လိမ္မော်ရောင်
၈—၁၀ ကို အနီရောင်
၁၁+ ကို ခရမ်းရောင်
ဆိုပြီးတော့လည်းသတ်မှတ်ဖေါ်ပြပြန်ပါတယ်။
UV Index အနည်းဆုံးအဆင့်ဖြစ်တဲ့ ဝ—၂ အစိမ်းရောင်အဆင့်ဆိုတာဟာ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ရဲ့အန္တရာယ်အနည်းဆုံးဖြစ်
တယ်လို့ဆိုလိုပါတယ်။ ၃—၅ အဝါရောင်ကတော့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အညွှန်းကိန်း အနည်းငယ် မြင့်လာပြီ ၊ သတိထားပါ
၊နေရောင်ထဲတွင်နေသောလူးများအတွက်အန္တရာယ်အသင့်အတင့်ရှိတယ်လို့ဆိုလိုခြင်းပါ။ ၆—၇ လိမ္မော်ရောင်အဆင့်ကတော့
ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အညွှန်းကိန်း မြင့်တဲ့အဆင့်ဖြစ်ပြီး နေရောင်ထဲမှာရှိနေရင်အန္တရာယ်ရှိတယ်လို့ ဆိုလိုပါတယ်။၈—၁၀
အနီရောင်အဆင့်ကတော့နေရောင်နဲ့တိုက်ရိုက်ထိတွေ့မယ်ဆိုရင်လူသားတွေအတွက်အလွန်အန္တရာယ်ကြီးပါတယ်လို့ဆိုလိုတာပါ။
၁၁+ ဆိုတဲ့ခရမ်းရောင်ကတော့နေရောင် ဟာ လူတွေအတွက်အလွန်အမင်းကိုအန္တရာယ်ရှိနေပါပြီဆိုတဲ့အမြင့်ဆုံးသော သတိပေးချက်ဖြစ်ပါတယ်။

အပူချိန်နဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်
အချို့သောသူတွေကအပူချိန်နဲ့ပတ်သက်ပြီးခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကိုနားလည်မှုလွဲနေတာလေးတွေရှိပါတယ်။နေ့ခင်းအပူချိန်တွေ
များလာတာဟာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကြောင့်လို့တစ်ချို့ကထင်နေကြပါတယ်။တစ်ကယ်တော့နေပူချိန်ကိုဖြစ်စေတဲ့အဓိက
အကြောင်းအရာဟာနေရောင်ခြည်မှာပါတဲ့Infrared rays လို့ခေါ်တဲ့အနီအောက်ရောင်ခြည် တွေကြောင့်ဖြစ်တယ်လို့ဆိုကြပါ
တယ်။ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဟာအဓိကမဟုတ်ပါဘူး။ဒါဟာနေရောင်ခြည်ရဲ့အပူချိန်ပဲဖြစ်ပြီးနေ့အပူချိန်ဆိုရင်တော့ဖန်လုံအိမ်
အာနိသင်၊စိုထိုင်းဆ၊အောင်းပူစတာတွေပါပါဝင်ပတ်သက်နေပြန်ပါတယ်။ဒါကြောင့်နေ့အပူချိန်နဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ရဲ့သက်ရောက်
မှုတွေဟာတိုက်ရိုက်အချိုးမကျလှပါဘူး။

အိုဇုန်းလွှာကဘာတွေလုပ်
UV Index ဆိုတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အညွှန်းကိန်းတွေမြင့်မားလာရခြင်းဟာ ကမÇာကြီးကိုလွမ်းခြုံထားတဲ့အိုဇုန်းလွှာပါးလွာ
၊ပေါက်ပြဲလာတာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။အိုဇုန်းအလွှာဟာပုံမှန်အတိုင်းဆိုရင်တော့ကမÇာကိုလွှမ်းခြုံထားပြီးနေရောင်ခြည်မှာ
ပါလာတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အချို့ကိုစုပ်ယူထားလိုက်ပါတယ်။အဲဒီအိုဇုန်းလွှာဟာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်စီကိုကမÇာမြေပြင်ပေါ်ကို
မသက်ရောက်စေဖို့ရာနှုန်းပြည့်နီးပါးအကာအကွယ်ပေးပြီး၊ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဘီရဲ့အများစုကိုတော့အိုဇုန်းလွှာကစုပ်ယူထား
လိုက်ပြန်ပါတယ်။ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အေကိုတော့မတားဆီးနိုင်ပါဘူး။ဒါကြောင့်လူတွေ၊တိရိစäာန်တွေအတွက်အန္တရာယ်ရှိတဲ့
ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်တွေကိုကမÇာဆီကိုမရောင်နိုင်အောင်အကာအကွယ်ပေးထားတာကြောင့်အိုဇုန်းအလွှာကြီးဟာကျွန်တော်
တို့လူသားတွေနဲ့သက်ရှိတွေအတွက်လွန်စွာမှအကျိုးရှိလှပါတယ်။

ပါးပြီးပေါက်နေတဲ့အိုဇုန်းလွှာ
သို့သော်လည်းလူသားတွေအသုံးပြုရာကထွက်ရှိလာတဲ့ဓါတုပစ္စည်းတစ်ချို့ကြောင့်အိုဇုန်းလွှာဟာတစ်ဖြည်းဖြည်းပါးလွှာလို့
လာပါတယ်။CFC ဆိုတဲ့Chlorofluorocarbon (ရေခဲသေတ္တာနဲ့လေအေးပေးစက်တွေမှာသုံးတဲ့ဓါတုပစ္စည်း)တွေဟာအိုဇုန်းလွှာ
ကိုအလျင်မြန်ဖျက်ဆီးပြစ်လိုက်တာကြောင့်၁၉၈၀နောက်ပိုင်းကစပြီးတစ်ဖြည်းဖြည်းပျက်ဆီးမှုပိုမြန်လာပါတော့တယ်။
အန္တာတိကဒေသမှာဆိုရင်အိုဇုန်းလွှာဟာပါးလွန်းပြီးပေါက်နေတယ်လို့ဆိုကြပါတယ်။ဒီလိုခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဆိုးကျိုးကနေ
အကာအကွယ်ပေးနေတဲ့အိုဇုန်းအလွှာပါးလွှာပေါက်ပြဲလာတာကြောင့်လူတွေအတွက်ဆိုးကျိုးပေးမယ့်ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်တွေ
ကမÇာမြေပေါ်ကိုကျရောက်လာပြီးလူသားတွေကိုအန္တရာယ်ပေးပါတော့တယ်။ဒီအန္တရာယ်ကိုအသိပေးဖို့အတွက်UV Index
ဆိုတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း ဆိုတာပေါ်လာတာပါပဲ။

UV Index နဲ့အရေပြား
အထက်မှာရှင်းပြခဲ့တဲ့အတိုင်းUV Index မြင့်လေလေအရေပြားအတွက် အန္တရာယ် ရှိလေလေပါပဲ။ဒီလိုUV Index မြင့်မားမှုကြောင့်
အရေပြားဟာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် ကြောင့်ခံစားရမည့်ပြဿနာတွေကိုပိုပြီးခံစားဖြစ်ပွါးဖို့အခွင့်အလမ်းများလာသလို၊ပိုပြီးတော့
လည်းဖြစ်ပွါးလွယ်လာပါတယ်။ပြင်းထန်လွန်းတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကြောင့်အရေပြားမှာပြောင်းလဲမှုတွေဖြစ်ကုန်ပါတယ်။
UV Index ခပ်နိမ့်နိမ့်မှာတော့အရေပြားဆဲလ် တွေ၊အရေပြားရဲ့ဖွဲ့စည်းပုံမှာပါဝင်တဲ့ပစ္စည်းတွေဟာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်
ကိုခံနိုင်ရည်ရှိပါသေးတယ်။မြင့်တက်လာတဲ့UV Indexကိုတော့အရေပြားကမခံနိုင်ပါဘူး။UV Index ဘယ်လောက်ကို
အရေပြားကမခံနိုင်တာလည်းဆိုတာကတော့အရေပြားရဲ့အမျိုးအစားအပေါ်မှာမူတည်ပါတယ်။အကြမ်းအားဖြင့်ပြောမယ်
ဆိုရင်အသားဖြူလေလေUV Index ကိုခံနိုင်မှုနည်းလေလေပါပဲ။အသားရောင်ရင့်လေလေခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဒဏ်ကိုခံနိုင်
မှုများလေလေပါပဲ။ဒါကြောင့်ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းရဲ့အန္တရာယ်ရှိမှုဟာလည်းအသားရောင်သို့မဟုတ်အရေပြား
အမျိုးအစားအပေါ်မှာမူတည်ပါတယ်။သို့သော်လည်းUV Index ရဲ့အန္တရာယ်ရှိနိုင်တဲ့အဆင့်မှာတော့ဘယ်လိုအရေပြားပဲဖြစ်ဖြစ်
သတိထားပြီး နေထိုင်ရမယ့်အခြေအနေပါ။အသားဖြူတဲ့အရေပြားပိုင်ရှင်တွေအတွက်ကတော့ပိုလို့တောင်မှဂရုစိုက်ပြီးသတိထားနေထိုင်ရမှာပါ။

ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်နဲ့အရေပြား
နေမှာပါတဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်တွေဟာအရေပြားဆဲလ်တွေအပေါ်မှာဘယ်လိုသက်ရောက်မူရှိတယ်ဆိုတာကို
“နေရောင်ဒဏ်ခံရတဲ့အရေပြား”ဆိုတဲ့ခေါင်းစဉ်နဲ့ရေးသားဖေါ်ပြခဲ့ဖူးပါတယ်။အခုခေါင်းစဉ်အောက်မှာတော့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်
အားလုံးအကြောင်းကိုရှင်းမပြတော့ပါဘူး။UV Index မှာအဓိကကျတဲ့ ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဘီနဲ့အေတို့ရဲ့ အရေပြားအပေါ်
သက်ရောက်မှုကိုအကြမ်းသဘောအားဖြင့်ခြုံပြီးရေးသားပြပါ့မယ်။

ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အေကတော့လှိုင်းအလျားရှည်တဲ့အတွက်အရေပြားရဲ့အောက်အလွှာအထိရောက်ရှိနိုင်ပါတယ်။
ဒီတော့အောက်အလွှာမှာရှိတဲ့ဆဲလ်တွေအမျင်တွေဟာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဒဏ်ကြောင့်ပျက်စီးမှုတွေပြုပြင်ပြောင်းလဲ
မှုတွေဖြစ်ပေါ်ရပါတယ်။အရောပြားရဲ့အပေါ်ယံအလွှာဆဲလ်တွေကလည်းခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်အေကြောင့်အပြောင်းအလဲ
တွေဖြစ်ရပြန်ပါသေးတယ်။ဒါကြောင့်နေရောင်ထဲကိုမကြာခဏထွက်တဲ့အခါမှာနေရောင်ထိတဲ့အပေါ်ယံအရေပြားဆဲလ်တွေ
ဟာပြောင်းလဲမှုတွေထပ်ကာတစ်လဲဖြစ်ရပြီးအရေပြားဆဲလ်တွေတိုးပွါးကာအရေပြားဟာမချောမွေ့တော့ပဲကြမ်းတမ်းလာမယ်
။နောက်ပြီးပြောင်းလဲလာတဲ့ဆဲလ်တွေဟာအရေဓါတ်ဆုံးရှုံးခြင်း၊အရေဓါတ်မထိန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းတို့ကြောင့်ခြောက်သွေ့မွဲမှောင်
လာတယ်၊အရောင်ခြယ်ဆဲလ်တွေလည်းပြောင်းလဲပြုပြင်မှုတွေလုပ်ရပြီးအညိုကွက်၊အမဲကွက်တွေဟိုတစ်ကွက်ဒီတစ်ကွက်
ပေါ်လာတယ်။ကိုလာဂျင်အမျင်တွေပျက်စီး၊အီလက်စတင်အမျှင်တွေတိုးပွါးပြီးအရေပြားဟာတွန့်ခေါက်ကာအရေးအကြောင်း
တွေပေါ်လာတယ်။အရွယ်ကျလာတယ်လို့ဆိုရမယ့်သွင်ပြင်ပေါ့။

ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဘီကတော့အေအမျိုးအစားထက်လှိုင်းအလျားတိုတဲ့အတွက်အရေပြားရဲ့အောက်အလွှာအထိမရောက်
ရှိပဲအပေါ်ယံအရေပြားဆဲလ်တွေကိုပဲသက်ရောက်စေပါတယ်။ဒါကြောင့်အပေါ်ယံဆဲလ်တွေကိုထိပြီးဖြစ်ရတဲ့နေရောင်လောင်
တာမျိုးကိုဖြစ်စေပါတယ်။ဒီဘီအမျိုးအစားရဲ့အဓိကဒုက္ခပေးခြင်းကတော့အပေါ်ယံဆဲလ်တွေကိုဗီဇပြောင်းလဲမှုဖြစ်စေတာဟာ
အကြောက်ရဆုံးပြဿနာပါပဲ။ခဏတာထိတွေ့မှုကြောင့်ဖြစ်ရတဲ့ဗီဇပြောင်းလဲမှုတွေကိုပြန်ပြီးပြင်နိုင်ပေမယ့်မကြာခဏထိတွေ
့မှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ဗီဇပြောင်းလဲမှုကိုတော့ပြန်လည်ပြင်ဆင်မပေးနိုင်တာကြောင့်ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဘီကိုမကြာခဏ
အထိခံရတဲ့အပေါ်ယံအရေပြားဆဲလ်တွေကိုကင်ဆာဆဲလ်အဖြစ်ကိုကူးပြောင်းသွားစေပါတယ်။ဒီလိုခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်း
ကိန်းတွေမြင့်နေချိန်မှာခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဘီတွေနေရောင်ခြည်မှာများနေတာကြောင့်အရေပြားနဲ့နေရောင်ခြည်ထိတွေ့ခြင်းဟာ
အရေပြားကိုကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်တာ၊နောက်ပြီးမျက်လုံးမှာလည်းဒီခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းမြင့်တက်နေခြင်းကြောင့်
မျက်လုံးတိမ်စွဲတဲ့ပြဿနာဖြစ်နိုင်ပါသေးတာကြောင့်ဒါဟာလူသားတွေအတွက်အန္တရာယ်ရှိတယ်လို့သတ်မှတ်ကာ
မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒကနေပြီးကြေငြာပေးရတာဖြစ်ပါတယ်။

အရေပြားကင်ဆာကိုကာကွယ်ကြပါစို့
အရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပွါးနှုန်းတွေဟာကမÇာပေါ်မှာတစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ်မြင့်တက်လို့နေပါတယ်။အထူးသဖြင့်ဥရောပ
၊သြစတျေးလျ၊နယူးဇီလန်၊အမေရိကန်စတဲ့ဒေသကအသားအရေဖြူဖွေးတဲ့လူတွေမှာပိုပြီးများလာတာပါ။ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံ
အနေနဲ့တော့ယခုအချိန်အထိအရေပြားကင်ဆာနဲ့ပတ်သက်ပြီးတိကျတဲ့စားရင်းကိုပြုစုထားတာမရှိသေးတာကြောင့်ဖြစ်ပွါးမှု
ပိုပြီးများလာသလားဆိုတာကိုမပြောနိုင်သေးပါဘူး။အသားရောင်အနေနဲ့ကလည်းနေရောင်ခြည်ဒဏ်ကိုအတော်အသင့်တော့
ခံနိုင်တာကြောင့်ဖြစ်ပွါးနှုန်းကတော့မများလှပါဘူး။ဒီလိုအရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပွါးနှုန်းမများလို့၊အသားအရောင်ကလည်းဖြစ်နိုင်ခြေ
နည်းလို့ဆိုပြီးတော့ပေါ့ပေါ့ဆဆနေမယ်၊ကာကွယ်မှုကိုအခုကတည်းကမလုပ်ကြဘူးဆိုရင်တော့နောင်တစ်ချိန်မှာကျွန်တော်
တို့တိုင်းပြည်မှာလည်းအရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပွါးမှုဟာတိုးမြင့်လာမှာဖြစ်ပါတယ်။ဘာကြောင့်လည်းဆိုရင်တော့အထက်မှာ
ရေးသားခဲ့သလိုနေရောင်ခြည်မှာအရေပြားကင်ဆာဖြစ်နိုင်တဲ့ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်တွေများနေပြီဆိုတာကိုUV Index မြင့်မားမှု
အဖြစ်မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒကထုတ်ပြန်ကြေငြာထားလို့ဖြစ်ပါ တယ်။အဲဒီလိုကြေငြာချက်တွေကိုဂရုတစိုက်နဲ့သတိထားကာ
လိုအပ်သလိုကာကွယ်မှုတွေပြုလုပ်ကြဖို့လိုနေပါပြီ။

ဘယ်လိုနေထိုင်ကာကွယ်မယ်
နေ့တစ်နေ့ရဲ့UV Index ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းသတ်မှတ်ချက်ထုတ်ပြန်မှုကို လိုက်ပြီးနေထိုင်မှုပုံစံကိုကာကွယ်မှု
အသွင်နဲ့သတိထားပြောင်းလဲနေထိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

UV Index 0 – 2 (ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း ၀ -၂) အစိမ်းရောင်အဆင့်ဆိုခဲ့ရင်
ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ဟာလူတွေကိုဒုက္ခသိပ်မပေးနိုင်တဲ့အတွက်မစိုးရိမ်ရသေးပါဘူး။ဒါကြောင့်နေရောင်ထဲထွက်မယ်
ဆိုရင်ဘာအကာအကွယ်မှမယူရင်တောင်နေလို့ရနိုင်ပါသေးတယ်။သို့သော်လည်းနူးညံ့တဲ့မျက်ကြည်လွှာကိုတော့ကာကွယ်
ဖို့လိုပါတယ်။ဒီအတွက်ကတော့နေကာမျက်မှန်တပ်ပါ။

UV Index 3 – 5 (ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း ၃- ၅) အဝါရောင်အဆင့်မှာတော့ နေရောင်ခြည်ဟာအန္တရာယ်
အနည်းငယ်တော့ရှိပါတယ်။နေရောင်ခြည်ထဲမှာတစ်နာရီထက်ပိုပြီးနေမယ်ဆိုရင်(နေရောင်နဲ့အရေပြားထိတွေချိန်တစ်နာရီ)
အရေပြားအတွက် အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ဒါကြောင့်နေပူထဲကိုထွက်မယ်ဆိုရင်နေရောင်ကိုအကာအကွယ်ပြုဖို့လိုအပ်ပါ
တယ်။နေကာမျက်မှန်တပ်ရပါမယ်။ဦးထုပ်ကိုအနားပြန့်ကျယ်တဲ့ပုံစံမျိုးကိုဆောင်းရပါမယ်၊ဒါမှမဟုတ်ထီးဆောင်းရပါမယ်
။နေရောင်ကာဆီကိုနေရောင်နဲ့တိုက်ရိုက်ထိတွေ့နိုင်တဲ့နေရာတွေမှာလိမ်းရပါမယ်။နေရောင်ကာဆီဟာSPF ဆိုတဲ့နေရောင်
ဒဏ်ကာကွယ်နိုင်မှုစွမ်းအားအနည်းဆုံး၁၅ရှိရပါ့မယ်။နေရောင်ကာဆီကိုနေရောင်ထဲကိုမထွက်မီနာရီဝက်ကြိုတင်လိမ်းထား
ရပါမယ်။ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့အကျီ် ၤလက်ရှည်၊ဘောင်းဘီရှည်တို့ကိုဝတ်ပြီးမှထွက်သင့်ပါတယ်။

UV Index 6 -7 (ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း ၆- ၇) လိမ္မော်ရောင်အဆင့်ဟာအရေပြားနဲ့နေရောင်ခြည်တို့တိုက်ရိုက်
ထိတွေ့ချိန်မိနစ်သုံးဆယ်ကျော်ရင်အရေပြားနေလောင်နိုင်တဲ့အဆင့်ပါ။အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။ဒါကြောင့်နေရောင်ထဲကို
ထွက်မယ်ဆိုရင်နေရောင်ကာဆီSPF 15 လောက်အနည်းဆုံးပါတာ ကိုနာရီဝက် ကြိုတင်လိမ်းပြီးမှထွက်သင့်ပါတယ်။
အကျီ ၤလက်ရှည်၊ဘောင်းဘီရှည်စတဲ့အရေပြားကို ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ကတိုက်ရိုက်ထိတွေ့မှုမရှိအောင်နေလုံခြုံစွာ
အကာအကွယ်ပေးနိုင်တဲ့အဝတ်အစားပုံစံမျိုးကိုဝတ်ဆင်ပြီးမှနေရောင်ထဲကိုထွက်သင့်ပါတယ်။နေကာမျက်မှန်တပ်တာ၊
ထီးသို့မဟုတ်ခမောက်၊ဦးထုပ်ဆောင်းတာစတာတွေကတော့ဒီအဆင့်မှာနေရောင်ထဲကိုထွက်မယ်ဆိုရင်မဖြစ်မနေ
လုပ်ဆောင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်နှုတ်ခမ်းအတွက်နေရောင်ကာကွယ်အဆီSPF ပါတဲ့နှုတ်ခမ်းဆိုးဆေးတောင့်
တွေကိုအသုံးပြု သင့်ပါတယ်။

UV Index 8 – 10 (ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း ဂ – ၁၀) အနီရောင်အဆင့် ကတော့အန္တရာယ်ရှိတဲ့အဆင့်ပါ။နေရောင်ကို
၁၅ မိနစ်ထက်ပိုပြီး တိုက်ရိုက်ထိတွေ့ ရင်တော့အန္တရာယ်ရှိပါတယ်။နေရောင်ထဲကိုထွက်မယ်ဆိုရင်လည်းမျက်လုံးအတွက်
နေကာမျက်မှန်တပ်၊အရေပြားအတွက်လုံခြုံအောင်ဝတ်ဆင်ပြီးမှထွက်ရပါမယ်။ဒီအဆင့်ဟာအန္တရာယ်ရှိတဲ့အဆင့်ဖြစ်တဲ့
အတွက်နေရောင်ကိုတတ်နိုင်သလောက်ရှောင်ရပါလိမ့်မယ်။နေရောင်အပြင်းဆုံးအချိန်ဖြစ်တဲ့နံနက်၁၀နာရီကနေညနေ
၄နာရီအကြားမှာဖြစ်နိုင်ရင်နေရောင်ထဲကိုမထွက်သင့်ပါဘူး။နေရောင်မှာထွက်ပြီးလုပ်စရာရှိတာတွေကိုလည်းတတ်နိုင်
သလောက်နေ့လည်နေ့ခင်းနေအပြင်းဆုံးအချိန်တွေမှာမလုပ်ပဲနေအေးချိန်မှသာလုပ်ဖို့ဖြစ်နိုင်ရင်ပြင်ဆင်သင့်ပါတယ်။

UV Index 11+ (ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း ၁၁+)ဆိုတဲ့ခရမ်းရောင်အဆင့် ကတော့ အရမ်းကိုအန္တရာယ်ရှိတဲ့အဆင့်ပါ
။နေရောင်အောက်မှာ ၁၀မိနစ်လောက် နေလိုက်ရင်တောင်နေရောင်နဲ့သာတိုက်ရိုက်ထိတွေ့မယ်ဆိုရင်အနောက်တိုင်းသားတွေရဲ့
အရေပြားအမျိုးအစားတွေဟာနေလောင်နိုင်ပါတယ်။ဒီအဆင့်မှာတော့နေရောင်နဲ့မထိလေကောင်းလေပါပဲ။တတ်နိုင်သလောက်
ရှောင်ရှားရပါမယ်။နေရောင်ထဲကိုထွက်ဖြစ်ခဲ့မယ်ဆိုရင်လည်းအရေပြားကိုနေရောင်မထိရအောင်လုံလောက်တဲ့ကာကွယ်မှု
ယူပြီးမှထွက်ရပါမယ်။နံနက်၁၀နာရီကနေညနေ၄နာရီအတွင်းကတော့အပြင်ကိုလုံးဝမထွက်သင့်ပါဘူး။အမိုးအကာအောက်မှာပဲနေထိုင်ရပါမယ်။

ဒီညွှန်းကိန်းတွေ၊ကာကွယ်မှုလမ်းညွှန်တွေဟာအနောက်တိုင်းသားတွေရဲ့စံနဲ့ကိုက်ပြီးထုတ်ထားတာပါ။ကျွန်တော်တို့လို
အရှေ့တိုင်းသားတွေရဲ့အရေပြားအမျိုးအစားတွေကတော့အနောက်တိုင်းသားတွေထက်ပိုပြီးနေလောင်ဒဏ်ကိုခံနိုင်ပါတယ်။
အကြမ်းအားဖြင့်ပြောမယ်ဆိုရင်နှစ်ဆလောက်ပိုပြီးခံနိုင်ကြပါတယ်။သို့သော်လည်းခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်း UV Index
တွေ အရမ်းမြင့်နေတဲ့အချိန်အခါမျိုးတွေမှာတော့ဘယ်လိုအရေပြား အမျိုးအစားပဲဖြစ်ဖြစ်နေရောင်ထဲကိုထွက်မယ်ဆိုရင်တော့
ဂရုစိုက်ပြီးဆင်ဆင်ခြင်ခြင်နေထိုင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ကိုယ့်အသားအရေကတော့ခံနိုင်ပါတယ်ဆိုပြီးနေရောင်အောက်မှာမကြာ
ခဏအကာအကွယ်မပါပဲမထွက်သင့်ပါဘူး။နေရောင်နဲ့ထိတွေ့တာကိုတစ်ခဏတာ၊တစ်ခါနှစ်ခါဆိုပြီးမပေါ့ဆသင့်ပါဘူး။ဒီလို
UV Index မြင့်တဲ့အချိန်တွေမှာနေရောင်နဲ့ ထိတွေ့မှုမကြာခဏဆိုသလိုဖြစ်မယ်ဆိုရင်တော့အချိန်တစ်ခုမှာအရေပြားဆဲလတွေ
ဟာကင်ဆလဆဲလ်များအဖြစ်ပြောင်းလဲသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။အခုလိုခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်ညွှန်းကိန်းမြင့်မားမှုဟာလည်းတစ်ရက်
မဟုတ်နှစ်ရက်မဟုတ်နောက်နောင်နှစ်တွေမှာလည်းကြုံကြရအုံးမှာပါ။အသက်ရှင်နေသမျဒီခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်တွေကိုတစ်ကွေ့
မဟုတ်တစ်ကွေ့၊တစ်ကြိမ်မဟုတ်တစ်ကြိမ်ကြုံနေရမှာဖြစ်တာကြောင့်မပေါ့ဆသင့်ပါဘူး။

ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံသူနိုင်ငံသားတွေဟာနေရောင်ထဲမှာနေသားကျပြီး၊နေရောင်ကိုမကြောက်ကြပါဘူး။အခုခေတ်မှာဆိုရင်
နေရောင်ထဲကိုဦးထုပ်မပါ၊ထီးမပါ၊အကျီ ၤလက်ပြတ်၊ ဘောင်းဘီတိုတွေနဲ့သွားလာနေထိုင်ကြတဲ့လူနေမှုစနစ်တစ်ခုဖြစ်ထွန်းနေပါတယ်။
ခေတ်မှီအောင်နေထိုင်တယ်လို့ဆိုကြပါတယ်။သို့သော်လည်းကျန်းမာရေးကိုတော့ဂရုပြုဖို့လိုမယ်လို့ထင်ပါတယ်။ဒါကြောင့်နေရောင်ထဲ
ကိုအကာအကွယ်မပါပဲထွက်တတ်တဲ့ဓလေ့တွေ၊အပြင်ကိုထွက်ရင်နေရောင်ထဲမှာအရေပြားနေရာအများစုကိုဖေါ်ထားတဲ့ဝတ်စား
ဆင်ယင်မှုတွေ၊နေရောင်ကိုသိပ်ပြီးမမှုတဲ့ကျွန်တော်တို့လူမျိုးတွေရဲ့အကျင့်တွေကိုပြင်ဆင်သင့်ပါပြီ။ကာကွယ်ခြင်းဟာကုသခြင်း
ထက်ကောင်းတယ်ဆိုတာကတော့အားလုံးလက်ခံကြမယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်။ဒါကြောင့်မျက်စေ့တိမ်ဖြစ်ခြင်း
၊အရေပြားအိုမင်းရင်ရော်ခြင်း၊ပျက်စီးခြင်းနဲ့အရေပြားကင်ဆာဖြစ်ပါွးခြင်းတို့ကနေကင်းဝေးစေဖို့အခုကစလို့နေရောင်ကာကွယ်ကြပါစို့လို့
တိုက်တွန်းလိုက်ပါရစေခင်ဗျာ။

စေတနာများစွာဖြင့်
ဒေါက်တာလင်းထက်(အရေပြားအထူးကုဆရာဝန်)

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း

အခုတစ္ေလာမွာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းနဲ႔ပတ္သက္ျပီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေျပာေနၾကပါတယ္။ျမန္မာနိုင္ငံမွာUV Index
ဆိုတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညြန္းကိန္း ေတြ အရမ္းျမင့္ေနတယ္၊အႏၲရာယ္ရွိတဲ့အဆင့္ကိုေရာက္ေနတယ္စသျဖင့္လူေတြေတာ္ေတာ္
မ်ားမ်ားေျပာၾကဆိုၾကေၾကာက္ရြံ႕ၾကျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ေဆးခန္းမွာလည္းအေရျပားကင္ဆာကိုေၾကာက္လုိ႔ဆိုျပီးလာျပၾကတဲ့သူေတြ
ကိုလည္းထူးဆန္းစြာတိုးပြါးလာပါတယ္။ေနပူထဲကိုထြက္မိလို႔အေရျပားကင္ဆာျဖစ္မ်ားျဖစ္ေတာ့မွာလားေပါ့။
ၾကည္႔ပါအံုးဆရာရယ္ဒီအကြက္က အေရျပားကင္ဆာလား၊ ဘာလားဆိုျပီးစိုးရိမ္စြာနဲ႔လာျပၾကပါတယ္။

တစ္ကယ္ေတာ့မိုးေလ၀သနဲ႔ဇလေဗဒကေနသူ႔ရဲ့ေန႔တဓူ၀အလုပ္အတိုင္းပဲဒီခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အညြန္းကိန္းကိုထုတ္ျပန္တာပါ
။ျမင့္လာေတာ့လည္းျမင့္လာတဲ့အေလ်ာက္လူထုကိုထုတ္ျပန္ေၾကျငာရတာေပါ့။စိုးရိမ္စရာ၊အႏၲရာယ္ရွိနိုင္စရာအခ်ိန္ေတြမွာလူထုအတြက္
အခ်ိန္နဲ႔တစ္ေျပးညီးထုတ္ျပန္ေပးနိုင္တာကိုကေက်းဇူးတင္စရာပါ။ေက်းဇူးလည္းတင္မိပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းလူထုကဒီအေၾကာင္းေတြကို
ဂဃနဏမသိေလေတာ့မ်က္ျပဴးဆံျပာျဖစ္ကုန္ၾကပါတယ္။အခုပဲေနေရာင္ထဲထြက္လုိက္ရင္အေရျပားကင္ဆာျဖစ္ေတာ့မလိုျဖစ္ကုန္ၾကပါတယ္။
ဒီေတာ့ဒီအေၾကာင္းကိုနည္းနည္းေတာ့ေရးသင့္ျပီလို႔ထင္လို႔ေရးသားလုိက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း (UV Index)ဆိုတာ
UV Index ကိုျမန္မာလိုျပန္လိုက္ရင္ေတာ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညြန္းကိန္းလို႔ပဲျပန္ဆို ရမွာပါ။ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ရဲ့ျပင္းအားကိုတိုင္းတာတဲ့
စံႏႈန္းတစ္ခုပါ။ေန႔စဥ္ရာသီဥတုဆိုင္ရာသတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြမွာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ရဲ့ျပင္းအားဘယ္ေလာက္ရွိတယ္ဆိုတာကို
အမ်ားျပည္သူေတြကိုသိရွိေအာင္တင္ျပဖို႔အတြက္သံုးစြဲတဲ့အတိုင္းအတာတစ္ခုပါ။
ေနေရာင္ျခည္မွာပါတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေတြရဲ့ေျမျပင္အေပၚကိုေရာက္ရွိသက္ေရာက္ေနတဲ့ျပင္းအားကိုကိန္းဂဏန္းနဲပညြန္းဆုိျပသ
လုိက္ျခင္းပါ။တစ္ေနရာနဲ႔တစ္ေနရာညႊန္းကိန္းေတြမတူညီၾကသလုိအခ်ိန္တိုင္းမွာလည္းညႊန္းကိန္းအေျပာင္းအလဲရွိပါတယ္။ဥပမာ-
အာဖရိကနဲ႔ဥေရာပ၊ျမစ္ၾကီးနားနဲ႔ေကာ့ေသာင္းတို႔မွာရွိေနတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အညႊန္းကိန္းေတြဟာမတူညီနိုင္ၾကသလုိ
၊ေႏြမိုးေဆာင္းေန႔ရက္ေတြရဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းေတြကလည္းေတာင္မတူညီၾကပါဘူး။
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းကိုျပဆိုတဲ့အေနနဲ႔ကိန္းဂဏန္းကိုသတ္မွတ္ထားပါတယ္။နံပါတ္ကေတာ့ — ၀ (သုံည) ကေန
၁၁+ တစ္ဆယ့္တစ္အထက္ဆိုျပီးသတ္မွတ္ ထားပါတယ္။ ၁၁+ဆိုရာမွာ ၁၁အထက္မ်ားေနတာေတြအပါအ၀င္ျဖစ္ပါ တယ္။
၁၂ ၊ ၁၃၊—–၁၅–အစရွိသျဖင့္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ျပင္းအားနဲ႔အေရျပားကိုအႏၲရာယ္ျပဳနိုင္မႈတို႔ဟာ
ညြန္းကိန္းနံပါတ္ေတြနဲ႔တိုက္ရိုက္အခ်ိဳးက်ေနပါတယ္။ကိန္းဂဏန္းမ်ားေလေလခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ျပင္းအားမ်ားေလေလပါပဲ။
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ျပင္းအားမ်ားေလေလအေရျပားကိုအႏၲရာယ္ျပဳနိုင္မႈမ်ားေလေလေပါ့။

ဘယ္လိုအစျပဳ
၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ ကေနဒါသိပၸံပညာရွင္သံုးဦးကစျပီးတီထြင္သတ္မွတ္ခဲ့ၾကတာပါ။ သူတို႔ကလည္းကေနဒါနိုင္ငံရဲ့ေန႔တစ္ေန႔ရဲ့
UV Index ကိုစျပီးထုတ္ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၉၉ေလာက္မွာမွ အေမရိကန္နိုင္ငံကလည္းသူတို႔နုိင္ငံရဲ့UV Index ကိုေန႔စဥ္
ထုတ္ျပန္နိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းတြက္ခ်က္ပံုေတြအနည္းငယ္ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမယ့္၂၀၀၄ခုႏွစ္
ကစျပီးကမÇာ႔မိုးေလ၀သနွင့္ဇလေဗဒအဖြဲ႔(WMO)နဲ႔ကမÇာ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႔(WHO)တို႔ကေနျပီးUV Index တြက္ခ်က္နည္းကို
တစ္ေျပးညီ ျဖစ္ေအာင္သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။

ဘယ္လိုတိုင္းတာ
တစ္ကယ္ေတာ့ဒီUV Index ကိုမိုးေလ၀သစခန္းေတြမွာပဲကြန္ျပဳတာေတြနဲ႔ တြက္ခ်က္ျပီးထုတ္ျပန္လုိက္ၾကတာပါ။တြက္ခ်က္ပံု
အၾကမ္းအားျဖင့္ေတာ့ကမÇာေျမျပင္ေပၚမွာသက္ေရာက္မႈရွိဆံုးခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္လိႈင္းအလ်ား ၂၉၅ ကေန ၃၂၅ နာနိုမီတာ
အတြင္းမွာရွိတဲ့ေရာင္ျခည္ေတြရဲ့ ကမÇာေျမျပင္ေပၚသက္ေရာက္ေနတဲ့ စြမ္းအင္ေတြကို ေပါင္းျပီး၂၅ နဲ႔စားကာUV Index Value
ဆိုတဲ့ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ အညႊန္းကိန္းကို သက္မွတ္ေပးလုိက္တာပါ။

အေရာင္နဲ႔လည္းညြန္းဆိုထား
UV Index ကိုကိန္းဂဏန္းနဲ႔အဆင့္ခြဲျခားသတ္မွတ္ၾကသလို၊အေရာင္အေနနဲ႔လည္း ခြဲျခားေဖၚျပၾကျပန္ပါေသးတယ္။
အစိမ္းေရာင္၊အ၀ါေရာင္၊လိေမၼာ္ေရာင္၊အနီေရာင္၊ ခရမ္းေရာင္အစရွိသျဖင့္ခြဲျခားေဖၚျပၾကပါတယ္။ကိန္းဂဏန္းနဲ႔ယွဥ္တြဲျပီး
သတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့
၀—၂ ကို အစိမ္းေရာင္
၃—၅ ကို အ၀ါေရာင္
၆—၇ ကို လိေမၼာ္ေရာင္
၈—၁၀ ကို အနီေရာင္
၁၁+ ကို ခရမ္းေရာင္
ဆိုျပီးေတာ့လည္းသတ္မွတ္ေဖၚျပျပန္ပါတယ္။
UV Index အနည္းဆံုးအဆင့္ျဖစ္တဲ့ ၀—၂ အစိမ္းေရာင္အဆင့္ဆိုတာဟာ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ရဲ့အႏၲရာယ္အနည္းဆံုးျဖစ္
တယ္လုိ႔ဆိုလိုပါတယ္။ ၃—၅ အ၀ါေရာင္ကေတာ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အညႊန္းကိန္း အနည္းငယ္ ျမင့္လာျပီ ၊ သတိထားပါ
၊ေနေရာင္ထဲတြင္ေနေသာလူးမ်ားအတြက္အႏၲရာယ္အသင့္အတင့္ရွိတယ္လို႔ဆုိလိုျခင္းပါ။ ၆—၇ လိေမၼာ္ေရာင္အဆင့္ကေတာ့
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အညႊန္းကိန္း ျမင့္တဲ့အဆင့္ျဖစ္ျပီး ေနေရာင္ထဲမွာရွိေနရင္အႏၲရာယ္ရွိတယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။၈—၁၀
အနီေရာင္အဆင့္ကေတာ့ေနေရာင္နဲ႔တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔မယ္ဆိုရင္လူသားေတြအတြက္အလြန္အႏၲရာယ္ၾကီးပါတယ္လုိ႔ဆိုလိုတာပါ။
၁၁+ ဆိုတဲ့ခရမ္းေရာင္ကေတာ့ေနေရာင္ ဟာ လူေတြအတြက္အလြန္အမင္းကိုအႏၲရာယ္ရွိေနပါျပီဆိုတဲ့အျမင့္ဆံုးေသာ သတိေပးခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

အပူခ်ိန္နဲ႔ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္
အခ်ိဳ႕ေသာသူေတြကအပူခ်ိန္နဲ႔ပတ္သက္ျပီးခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကိုနားလည္မႈလြဲေနတာေလးေတြရွိပါတယ္။ေန႔ခင္းအပူခ်ိန္ေတြ
မ်ားလာတာဟာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္လို႔တစ္ခ်ိဳ႕ကထင္ေနၾကပါတယ္။တစ္ကယ္ေတာ့ေနပူခ်ိန္ကိုျဖစ္ေစတဲ့အဓိက
အေၾကာင္းအရာဟာေနေရာင္ျခည္မွာပါတဲ့Infrared rays လို႔ေခၚတဲ့အနီေအာက္ေရာင္ျခည္ ေတြေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ဆိုၾကပါ
တယ္။ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဟာအဓိကမဟုတ္ပါဘူး။ဒါဟာေနေရာင္ျခည္ရဲ့အပူခ်ိန္ပဲျဖစ္ျပီးေန႔အပူခ်ိန္ဆိုရင္ေတာ့ဖန္လံုအိမ္
အာနိသင္၊စိုထိုင္းဆ၊ေအာင္းပူစတာေတြပါပါ၀င္ပတ္သက္ေနျပန္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ေန႔အပူခ်ိန္နဲ႔ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ရဲ့သက္ေရာက္
မႈေတြဟာတိုက္ရိုက္အခ်ိဳးမက်လွပါဘူး။

အိုဇုန္းလႊာကဘာေတြလုပ္
UV Index ဆိုတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အညႊန္းကိန္းေတြျမင့္မားလာရျခင္းဟာ ကမÇာၾကီးကိုလြမ္းျခံဳထားတဲ့အိုဇုန္းလႊာပါးလြာ
၊ေပါက္ျပဲလာတာေၾကာင့့္ျဖစ္ပါတယ္။အိုဇုန္းအလႊာဟာပံုမွန္အတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ကမÇာကိုလႊမ္းျခံဳထားျပီးေနေရာင္ျခည္မွာ
ပါလာတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္အခ်ိဳ႕ကိုစုပ္ယူထားလုိက္ပါတယ္။အဲဒီအိုဇုန္းလႊာဟာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္စီကိုကမÇာေျမျပင္ေပၚကို
မသက္ေရာက္ေစဖို႔ရာႏႈန္းျပည္႔နီးပါးအကာအကြယ္ေပးျပီး၊ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီရဲ့အမ်ားစုကိုေတာ့အိုဇုန္းလႊာကစုပ္ယူထား
လိုက္ျပန္ပါတယ္။ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေအကိုေတာ့မတားဆီးႏိုင္ပါဘူး။ဒါေၾကာင့္လူေတြ၊တိရိစäာန္ေတြအတြက္အႏၲရာယ္ရွိတဲ့
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေတြကိုကမÇာဆီကိုမေရာင္နိုင္ေအာင္အကာအကြယ္ေပးထားတာေၾကာင့္အိုဇုန္းအလႊာၾကီးဟာကြ်န္ေတာ္
တို႔လူသားေတြနဲ႔သက္ရွိေတြအတြက္လြန္စြာမွအက်ိဳးရွိလွပါတယ္။

ပါးျပီးေပါက္ေနတဲ့အိုဇုန္းလႊာ
သို႔ေသာ္လည္းလူသားေတြအသံုးျပဳရာကထြက္ရွိလာတဲ့ဓါတုပစၥည္းတစ္ခ်ိဳ႕ေၾကာင့္အိုဇုန္းလႊာဟာတစ္ျဖည္းျဖည္းပါးလႊာလို႔
လာပါတယ္။CFC ဆိုတဲ့Chlorofluorocarbon (ေရခဲေသတၲာနဲ႔ေလေအးေပးစက္ေတြမွာသံုးတဲ့ဓါတုပစၥည္း)ေတြဟာအိုဇုန္းလႊာ
ကိုအလၽင္ျမန္ဖ်က္ဆီးျပစ္လုိက္တာေၾကာင့္၁၉၈၀ေနာက္ပိုင္းကစျပီးတစ္ျဖည္းျဖည္းပ်က္ဆီးမႈပိုျမန္လာပါေတာ့တယ္။
အႏၲာတိကေဒသမွာဆိုရင္အိုဇုန္းလႊာဟာပါးလြန္းျပီးေပါက္ေနတယ္လုိ႔ဆိုၾကပါတယ္။ဒီလုိခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဆိုးက်ိဳးကေန
အကာအကြယ္ေပးေနတဲ့အိုဇုန္းအလႊာပါးလႊာေပါက္ျပဲလာတာေၾကာင့္လူေတြအတြက္ဆိုးက်ိဳးေပးမယ့္ခရမ္းလြႏ္ေရာင္ျခည္ေတြ
ကမÇာေျမေပၚကိုက်ေရာက္လာျပီးလူသားေတြကိုအႏၲရာယ္ေပးပါေတာ့တယ္။ဒီအႏၲရာယ္ကိုအသိေပးဖို႔အတြက္UV Index
ဆိုတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း ဆိုတာေပၚလာတာပါပဲ။

UV Index နဲ႔အေရျပား
အထက္မွာရွင္းျပခဲ့တဲ့အတိုင္းUV Index ျမင့္ေလေလအေရျပားအတြက္ အႏၲရာယ္ ရွိေလေလပါပဲ။ဒီလိုUV Index ျမင့္မားမႈေၾကာင့္
အေရျပားဟာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ ေၾကာင့္ခံစားရမည့္ျပႆနာေတြကိုပိုျပီးခံစားျဖစ္ပြါးဖို႔အခြင့္အလမ္းမ်ားလာသလို၊ပိုျပီးေတာ့
လည္းျဖစ္ပြါးလြယ္လာပါတယ္။ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေၾကာင့္အေရျပားမွာေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္ကုန္ပါတယ္။
UV Index ခပ္နိမ့္နိမ့္မွာေတာ့အေရျပားဆဲလ္ ေတြ၊အေရျပားရဲ့ဖြဲ႕စည္းပံုမွာပါ၀င္တဲ့ပစၥည္းေတြဟာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္
ကိုခံနိုင္ရည္ရွိပါေသးတယ္။ျမင့္တက္လာတဲ့UV Indexကိုေတာ့အေရျပားကမခံနိုင္ပါဘူး။UV Index ဘယ္ေလာက္ကို
အေရျပားကမခံနိုင္တာလည္းဆိုတာကေတာ့အေရျပားရဲ့အမ်ိဳးအစားအေပၚမွာမူတည္ပါတယ္။အၾကမ္းအားျဖင့္ေျပာမယ္
ဆိုရင္အသားျဖဴေလေလUV Index ကိုခံနိုင္မႈနည္းေလေလပါပဲ။အသားေရာင္ရင့္ေလေလခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဒဏ္ကိုခံနိုင္
မႈမ်ားေလေလပါပဲ။ဒါေၾကာင့္ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းရဲ့အႏၲရာယ္ရွိမႈဟာလည္းအသားေရာင္သို႔မဟုတ္အေရျပား
အမ်ိဳးအစားအေပၚမွာမူတည္ပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္းUV Index ရဲ့အႏၲရာယ္ရွိနို္င္တဲ့အဆင့္မွာေတာ့ဘယ္လိုအေရျပားပဲျဖစ္ျဖစ္
သတိထားျပီး ေနထိုင္ရမယ့္အေျခအေနပါ။အသားျဖဴတဲ့အေရျပားပိုင္ရွင္ေတြအတြက္ကေတာ့ပိုလုိ႔ေတာင္မွဂရုစိုက္ျပီးသတိထားေနထိုင္ရမွာပါ။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္နဲ႔အေရျပား
ေနမွာပါတဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေတြဟာအေရျပားဆဲလ္ေတြအေပၚမွာဘယ္လုိသက္ေရာက္မူရွိတယ္ဆိုတာကို
“ေနေရာင္ဒဏ္ခံရတဲ့အေရျပား”ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔ေရးသားေဖၚျပခဲ့ဖူးပါတယ္။အခုေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာေတာ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္
အားလံုးအေၾကာင္းကုိရွင္းမျပေတာ့ပါဘူး။UV Index မွာအဓိကက်တဲ့ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီနဲ႔ေအတို႔ရဲ့ အေရျပားအေပၚ
သက္ေရာက္မႈကိုအၾကမ္းသေဘာအားျဖင့္ျခံဳျပီးေရးသားျပပါ့မယ္။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေအကေတာ့လိႈင္းအလ်ားရွည္တဲ့အတြက္အေရျပားရဲ့ေအာက္အလႊာအထိေရာက္ရွိနိုင္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ေအာက္အလႊာမွာရွိတဲ့ဆဲလ္ေတြအမၽင္ေတြဟာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဒဏ္ေၾကာင့္ပ်က္စီးမႈေတြျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ
မႈေတြျဖစ္ေပၚရပါတယ္။အေရာျပားရဲ့အေပၚယံအလႊာဆဲလ္ေတြကလည္းခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေအေၾကာင့္အေျပာင္းအလဲ
ေတြျဖစ္ရျပန္ပါေသးတယ္။ဒါေၾကာင့္ေနေရာင္ထဲကိုမၾကာခဏထြက္တဲ့အခါမွာေနေရာင္ထိတဲ့အေပၚယံအေရျပားဆဲလ္ေတြ
ဟာေျပာင္းလဲမႈေတြထပ္ကာတစ္လဲျဖစ္ရျပီးအေရျပားဆဲလ္ေတြတိုးပြါးကာအေရျပားဟာမေခ်ာေမြ႔ေတာ့ပဲၾကမ္းတမ္းလာမယ္
။ေနာက္ျပီးေျပာင္းလဲလာတဲ့ဆဲလ္ေတြဟာအေရဓါတ္ဆံုးရံႈးျခင္း၊အေရဓါတ္မထိန္းသိမ္းနိုင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ေျခာက္ေသြ႔မြဲေမွာင္
လာတယ္၊အေရာင္ျခယ္ဆဲလ္ေတြလည္းေျပာင္းလဲျပဳျပင္မႈေတြလုပ္ရျပီးအညိဳကြက္၊အမဲကြက္ေတြဟိုတစ္ကြက္ဒီတစ္ကြက္
ေပၚလာတယ္။ကိုလာဂ်င္အမၽင္ေတြပ်က္စီး၊အီလက္စတင္အမွ်င္ေတြတိုးပြါးျပီးအေရျပားဟာတြန္႔ေခါက္ကာအေရးအေၾကာင္း
ေတြေပၚလာတယ္။အရြယ္က်လာတယ္လို႔ဆိုရမယ့္သြင္ျပင္ေပါ့။

ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီကေတာ့ေအအမိ်ဳးအစားထက္လိႈင္းအလ်ားတိုတဲ့အတြက္အေရျပားရဲ့ေအာက္အလႊာအထိမေရာက္
ရွိပဲအေပၚယံအေရျပားဆဲလ္ေတြကိုပဲသက္ေရာက္ေစပါတယ္။ဒါေၾကာင့္အေပၚယံဆဲလ္ေတြကိုထိျပီးျဖစ္ရတဲ့ေနေရာင္ေလာင္
တာမ်ိဳးကိုျဖစ္ေစပါတယ္။ဒီဘီအမ်ိဳးအစားရဲ့အဓိကဒုကၡေပးျခင္းကေတာ့အေပၚယံဆဲလ္ေတြကိုဗီဇေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေစတာဟာ
အေၾကာက္ရဆံုးျပႆနာပါပဲ။ခဏတာထိေတြ႔မႈေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ဗီဇေျပာင္းလဲမႈေတြကိုျပန္ျပီးျပင္နိုင္ေပမယ့္မၾကာခဏထိေတြ
႔မႈေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ဗီဇေျပာင္းလဲမႈကိုေတာ့ျပန္လည္ျပင္ဆင္မေပးနိုင္တာေၾကာင့္ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီကိုမၾကာခဏ
အထိခံရတဲ့အေပၚယံအေရျပားဆဲလ္ေတြကိုကင္ဆာဆဲလ္အျဖစ္ကုိကူးေျပာင္းသြားေစပါတယ္။ဒီလိုခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္း
ကိန္းေတြျမင့္ေနခ်ိန္မွာခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဘီေတြေနေရာင္ျခည္မွာမ်ားေနတာေၾကာင့္အေရျပားနဲ႔ေနေရာင္ျခည္ထိေတြ႔ျခင္းဟာ
အေရျပားကိုကင္ဆာျဖစ္ေစနိုင္တာ၊ေနာက္ျပီးမ်က္လံုးမွာလည္းဒီခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းျမင့္တက္ေနျခင္းေၾကာင့္
မ်က္လံုးတိမ္စြဲတဲ့ျပႆနာျဖစ္နိုင္ပါေသးတာေၾကာင့္ဒါဟာလူသားေတြအတြက္အႏၲရာယ္ရွိတယ္လို႔သတ္မွတ္ကာ
မိုးေလ၀သနဲ႔ဇလေဗဒကေနျပီးေၾကျငာေပးရတာျဖစ္ပါတယ္။

အေရျပားကင္ဆာကိုကာကြယ္ၾကပါစို႔
အေရျပားကင္ဆာျဖစ္ပြါးႏႈန္းေတြဟာကမÇာေပၚမွာတစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ျမင့္တက္လို႔ေနပါတယ္။အထူးသျဖင့္ဥေရာပ
၊ၾသစေတ်းလ်၊နယူးဇီလန္၊အေမရိကန္စတဲ့ေဒသကအသားအေရျဖဴေဖြးတဲ့လူေတြမွာပိုျပီးမ်ားလာတာပါ။ကြ်န္ေတာ္တို႔နိုင္ငံ
အေနနဲ့ေတာ့ယခုအခ်ိန္အထိအေရျပားကင္ဆာနဲ႔ပတ္သက္ျပီးတိက်တဲ့စားရင္းကိုျပဳစုထားတာမရွိေသးတာေၾကာင့္ျဖစ္ပြါးမႈ
ပိုျပီးမ်ားလာသလားဆုိတာကိုမေျပာနိုင္ေသးပါဘူး။အသားေရာင္အေနနဲ႔ကလည္းေနေရာင္ျခည္ဒဏ္ကိုအေတာ္အသင့္ေတာ့
ခံနုိင္တာေၾကာင့္ျဖစ္ပြါးနႈန္းကေတာ့မမ်ားလွပါဘူး။ဒီလုိအေရျပားကင္ဆာျဖစ္ပြါးႏႈန္းမမ်ားလို႔၊အသားအေရာင္ကလည္းျဖစ္နိုင္ေျခ
နည္းလို႔ဆိုျပီးေတာ့ေပါ့ေပါ့ဆဆေနမယ္၊ကာကြယ္မႈကိုအခုကတည္းကမလုပ္ၾကဘူးဆိုရင္ေတာ့ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာကြ်န္ေတာ္
တို႔တိုင္းျပည္မွာလည္းအေရျပားကင္ဆာျဖစ္ပြါးမႈဟာတိုးျမင့္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုရင္ေတာ့အထက္မွာ
ေရးသားခဲ႔သလိုေနေရာင္ျခည္မွာအေရျပားကင္ဆာျဖစ္နိုင္တဲ့ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေတြမ်ားေနျပီဆိုတာကုိUV Index ျမင့္မားမႈ
အျဖစ္မိုးေလ၀သနဲ႔ဇလေဗဒကထုတ္ျပန္ေၾကျငာထားလုိ႔ျဖစ္ပါ တယ္။အဲဒီလိုေၾကျငာခ်က္ေတြကိုဂရုတစိုက္နဲ႔သတိထားကာ
လိုအပ္သလိုကာကြယ္မႈေတြျပဳလုပ္ၾကဖို႔လိုေနပါျပီ။

ဘယ္လိုေနထိုင္ကာကြယ္မယ္
ေန႔တစ္ေန႔ရဲ့UV Index ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းသတ္မွတ္ခ်က္ထုတ္ျပန္မႈကို လုိက္ျပီးေနထိုင္မႈပံုစံကိုကာကြယ္မႈ
အသြင္နဲ႔သတိထားေျပာင္းလဲေနထိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

UV Index 0 – 2 (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း ၀ -၂) အစိမ္းေရာင္အဆင့္ဆိုခဲ့ရင္
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဟာလူေတြကိုဒုကၡသိပ္မေပးနိုင္တဲ့အတြက္မစိုးရိမ္ရေသးပါဘူး။ဒါေၾကာင့္ေနေရာင္ထဲထြက္မယ္
ဆိုရင္ဘာအကာအကြယ္မွမယူရင္ေတာင္ေနလို႔ရနိုင္ပါေသးတယ္။သို႔ေသာ္လည္းႏူးညံ့တဲ့မ်က္ၾကည္လႊာကိုေတာ့ကာကြယ္
ဖို႔လုိပါတယ္။ဒီအတြက္ကေတာ့ေနကာမ်က္မွန္တပ္ပါ။

UV Index 3 – 5 (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း ၃- ၅) အ၀ါေရာင္အဆင့္မွာေတာ့ ေနေရာင္ျခည္ဟာအႏၲရာယ္
အနည္းငယ္ေတာ့ရွိပါတယ္။ေနေရာင္ျခည္ထဲမွာတစ္နာရီထက္ပိုျပီးေနမယ္ဆိုရင္(ေနေရာင္နဲ႔အေရျပားထိေတြခ်ိန္တစ္နာရီ)
အေရျပားအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိနိုင္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ေနပူထဲကိုထြက္မယ္ဆိုရင္ေနေရာင္ကိုအကာအကြယ္ျပဳဖို႔လိုအပ္ပါ
တယ္။ေနကာမ်က္မွန္တပ္ရပါမယ္။ဦးထုပ္ကိုအနားျပန္႔က်ယ္တဲ့ပံုစံမ်ိဳးကိုေဆာင္းရပါမယ္၊ဒါမွမဟုတ္ထီးေဆာင္းရပါမယ္
။ေနေရာင္ကာဆီကိုေနေရာင္နဲ႔တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔နုိင္တဲ့ေနရာေတြမွာလိမ္းရပါမယ္။ေနေရာင္ကာဆီဟာSPF ဆိုတဲ့ေနေရာင္
ဒဏ္ကာကြယ္နုိင္မႈစြမ္းအားအနည္းဆံုး၁၅ရွိရပါ့မယ္။ေနေရာင္ကာဆီကိုေနေရာင္ထဲကိုမထြက္မီနာရီ၀က္ၾကိဳတင္လိမ္းထား
ရပါမယ္။ျဖစ္နိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့အက်ီ္ ၤလက္ရွည္၊ေဘာင္းဘီရွည္တို႔ကို၀တ္ျပီးမွထြက္သင့္ပါတယ္။

UV Index 6 -7 (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း ၆- ၇) လိေမၼာ္ေရာင္အဆင့္ဟာအေရျပားနဲ႔ေနေရာင္ျခည္တို႔တုိက္ရိုက္
ထိေတြ႔ခ်ိန္မိနစ္သံုးဆယ္ေက်ာ္ရင္အေရျပားေနေလာင္နိုင္တဲ့အဆင့္ပါ။အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ေနေရာင္ထဲကို
ထြက္မယ္ဆုိရင္ေနေရာင္ကာဆီSPF 15 ေလာက္အနည္းဆံုးပါတာ ကိုနာရီ၀က္ ၾကိဳတင္လိမ္းျပီးမွထြက္သင့္ပါတယ္။
အကီ် ၤလက္ရွည္၊ေဘာင္းဘီရွည္စတဲ့အေရျပားကို ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ကတုိက္ရိုက္ထိေတြ႔မႈမရွိေအာင္ေနလံုျခံဳစြာ
အကာအကြယ္ေပးနုိင္တဲ့အ၀တ္အစားပံုစံမ်ိဳးကို၀တ္ဆင္ျပီးမွေနေရာင္ထဲကိုထြက္သင့္ပါတယ္။ေနကာမ်က္မွန္တပ္တာ၊
ထီးသို႔မဟုတ္ခေမာက္၊ဦးထုပ္ေဆာင္းတာစတာေတြကေတာ့ဒီအဆင့္မွာေနေရာင္ထဲကိုထြက္မယ္ဆိုရင္မျဖစ္မေန
လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ျဖစ္နိုင္မယ္ဆိုရင္ႏႈတ္ခမ္းအတြက္ေနေရာင္ကာကြယ္အဆီSPF ပါတဲ့ႏႈတ္ခမ္းဆိုးေဆးေတာင့္
ေတြကိုအသံုးျပဳ သင့္ပါတယ္။

UV Index 8 – 10 (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း ဂ – ၁၀) အနီေရာင္အဆင့္ ကေတာ့အႏၲရာယ္ရွိတဲ့အဆင့္ပါ။ေနေရာင္ကို
၁၅ မိနစ္ထက္ပိုျပီး တိုက္ရုိက္ထိေတြ႕ ရင္ေတာ့အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ေနေရာင္ထဲကိုထြက္မယ္ဆိုရင္လည္းမ်က္လံုးအတြက္
ေနကာမ်က္မွန္တပ္၊အေရျပားအတြက္လံုျခံဳေအာင္၀တ္ဆင္ျပီးမွထြက္ရပါမယ္။ဒီအဆင့္ဟာအႏၲရာယ္ရွိတဲ့အဆင့္ျဖစ္တဲ့
အတြက္ေနေရာင္ကိုတတ္နိုင္သေလာက္ေရွာင္ရပါလိမ့္မယ္။ေနေရာင္အျပင္းဆံုးအခ်ိန္ျဖစ္တဲ့နံနက္၁၀နာရီကေနညေန
၄နာရီအၾကားမွာျဖစ္နိုင္ရင္ေနေရာင္ထဲကိုမထြက္သင့္ပါဘူး။ေနေရာင္မွာထြက္ျပီးလုပ္စရာရွိတာေတြကိုလည္းတတ္နိုင္
သေလာက္ေန႔လည္ေန႔ခင္းေနအျပင္းဆံုးအခ်ိန္ေတြမွာမလုပ္ပဲေနေအးခ်ိန္မွသာလုပ္ဖို႔ျဖစ္နိုင္ရင္ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။

UV Index 11+ (ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း ၁၁+)ဆိုတဲ့ခရမ္းေရာင္အဆင္႔ ကေတာ့ အရမ္းကိုအႏၲရာယ္ရွိတဲ့အဆင့္ပါ
။ေနေရာင္ေအာက္မွာ ၁၀မိနစ္ေလာက္ ေနလိုက္ရင္ေတာင္ေနေရာင္နဲ႔သာတိုက္ရိုက္ထိေတြ႔မယ္ဆိုရင္အေနာက္တိုင္းသားေတြရဲ့
အေရျပားအမ်ိဳးအစားေတြဟာေနေလာင္နိုင္ပါတယ္။ဒီအဆင့္မွာေတာ့ေနေရာင္နဲ႔မထိေလေကာင္းေလပါပဲ။တတ္နုိင္သေလာက္
ေရွာင္ရွားရပါမယ္။ေနေရာင္ထဲကိုထြက္ျဖစ္ခဲ႔မယ္ဆိုရင္လည္းအေရျပားကိုေနေရာင္မထိရေအာင္လံုေလာက္တဲ့ကာကြယ္မႈ
ယူျပီးမွထြက္ရပါမယ္။နံနက္၁၀နာရီကေနညေန၄နာရီအတြင္းကေတာ့အျပင္ကိုလံုး၀မထြက္သင့္ပါဘူး။အမိုးအကာေအာက္မွာပဲေနထိုင္ရပါမယ္။

ဒီညႊန္းကိန္းေတြ၊ကာကြယ္မႈလမ္းညႊန္ေတြဟာအေနာက္တုိင္းသားေတြရဲ့စံနဲ႔ကိုက္ျပီးထုတ္ထားတာပါ။ကြ်န္ေတာ္တို႔လို
အေရွ႕တုိင္းသားေတြရဲ့အေရျပားအမ်ိဳးအစားေတြကေတာ့အေနာက္တုိင္းသားေတြထက္ပိုျပီးေနေလာင္ဒဏ္ကိုခံနိုင္ပါတယ္။
အၾကမ္းအားျဖင့္ေျပာမယ္ဆိုရင္ႏွစ္ဆေလာက္ပိုျပီးခံနိုင္ၾကပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္းခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္း UV Index
ေတြ အရမ္းျမင့္ေနတဲ့အခ်ိန္အခါမ်ိဳးေတြမွာေတာ့ဘယ္လိုအေရျပား အမ်ိဳးအစားပဲျဖစ္ျဖစ္ေနေရာင္ထဲကိုထြက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့
ဂရုစိုက္ျပီးဆင္ဆင္ျခင္ျခင္ေနထိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ကိုယ္႔အသားအေရကေတာ့ခံနိုင္ပါတယ္ဆိုျပီးေနေရာင္ေအာက္မွာမၾကာ
ခဏအကာအကြယ္မပါပဲမထြက္သင့္ပါဘူး။ေနေရာင္နဲ႔ထိေတြ႕တာကိုတစ္ခဏတာ၊တစ္ခါႏွစ္ခါဆိုျပီးမေပါ့ဆသင့္ပါဘူး။ဒီလို
UV Index ျမင့္တဲ့အခ်ိန္ေတြမွာေနေရာင္နဲ႔ ထိေတြ႔မႈမၾကာခဏဆိုသလုိျဖစ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့အခ်ိန္တစ္ခုမွာအေရျပားဆဲလေတြ
ဟာကင္ဆလဆဲလ္မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။အခုလိုခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ညႊန္းကိန္းျမင့္မားမႈဟာလည္းတစ္ရက္
မဟုတ္ႏွစ္ရက္မဟုတ္ေနာက္ေနာင္ႏွစ္ေတြမွာလည္းၾကံဳၾကရအံုးမွာပါ။အသက္ရွင္ေနသမၽဒီခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ေတြကိုတစ္ေကြ႕
မဟုတ္တစ္ေကြ႕၊တစ္ၾကိမ္မဟုတ္တစ္ၾကိမ္ၾကံဳေနရမွာျဖစ္တာေၾကာင့္မေပါ့ဆသင့္ပါဘူး။

ကြ်န္ေတာ္တို႔နိုင္ငံသူနုိင္ငံသားေတြဟာေနေရာင္ထဲမွာေနသားက်ျပီး၊ေနေရာင္ကိုမေၾကာက္ၾကပါဘူး။အခုေခတ္မွာဆိုရင္
ေနေရာင္ထဲကိုဦးထုပ္မပါ၊ထီးမပါ၊အက်ီ ၤလက္ျပတ္၊ ေဘာင္းဘီတိုေတြနဲ႔သြားလာေနထိုင္ၾကတဲ့လူေနမႈစနစ္တစ္ခုျဖစ္ထြန္းေနပါတယ္။
ေခတ္မွီေအာင္ေနထိုင္တယ္လို႔ဆိုၾကပါတယ္။သို႔ေသာ္လည္းက်န္းမာေရးကိုေတာ့ဂရုျပဳဖို႔လုိမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ေနေရာင္ထဲ
ကိုအကာအကြယ္မပါပဲထြက္တတ္တဲ့ဓေလ့ေတြ၊အျပင္ကိုထြက္ရင္ေနေရာင္ထဲမွာအေရျပားေနရာအမ်ားစုကိုေဖၚထားတဲ့၀တ္စား
ဆင္ယင္မႈေတြ၊ေနေရာင္ကိုသိပ္ျပီးမမႈတဲ့ကၽြန္ေတာ္တို႔လူမ်ိဳးေတြရဲ့အက်င့္ေတြကိုျပင္ဆင္သင့္ပါျပီ။ကာကြယ္ျခင္းဟာကုသျခင္း
ထက္ေကာင္းတယ္ဆိုတာကေတာ့အားလံုးလက္ခံၾကမယ္လုိ႔ယံုၾကည္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္မ်က္ေစ့တိမ္ျဖစ္ျခင္း
၊အေရျပားအိုမင္းရင္ေရာ္ျခင္း၊ပ်က္စီးျခင္းနဲ႔အေရျပားကင္ဆာျဖစ္ပါြးျခင္းတို႔ကေနကင္းေ၀းေစဖို႔အခုကစလို႔ေနေရာင္ကာကြယ္ၾကပါစို႔လုိိ႔
တိုက္တြန္းလုိက္ပါရေစခင္ဗ်ာ။

ေစတနာမ်ားစြာျဖင့္
ေဒါက္တာလင္းထက္(အေရျပားအထူးကုဆရာ၀န္)