ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါကိုကာကွယ်ပါ
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါသည် ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံတွင် ဖြစ်ပွားလျက်ရှိပါသည်။ ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါ ဓါတ်ခွဲအတည်ပြုလူနာ (၃၉၃)ဦးရှိပါသည်။ ၃၀-၆-၂၀၁၇ စာရင်း အရ ၂၀၁၇ ခုနှစ်အတွင်း (၁၄၆)ဦးရှိပါသည်။ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီးသည် အဖြစ်အများဆုံး ဖြစ်ပြီး ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးသည် ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်ပါသည်။ လအလိုက် ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင် ရောဂါဖြစ်ပွားမှုကိုကြည့်ပါက သြဂုတ်လတွင်အဖြစ်များကြောင်းတွေ့ရှိရပါသည်။ အသက် (၁၅)နှစ် အောက်ကလေးများသည် လူကြီးများထက် ရောဂါရရှိရန် အန္တရာယ်ပိုမိုမြင့်မားပါသည်။
(၁)ရောဂါဖြစ်ပွားမှုအခြေအနေ
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါသည် အသက်အရွယ်မရွေးဖြစ်ပွားတတ်ပါသည်။ (၁၅)နှစ်အောက် တွင်အများဆုံးဖြစ်ပွားပါသည်။ မိုးရာသီတွင် အများဆုံးဖြစ်ပွားပြီး နိုင်ငံအနှံ့အပြားတွင် တွေ့ရှိရပါသည်။ ဆည်မြောင်းရေသွင်း၍ စိုက်ပျိုးသောနေရာများတွင် ခြင်ပေါက်ပွားတတ်ခြင်းကြောင့် တစ်နှစ်ပတ်လုံး ရောဂါကူးစက်စေနိုင်ပါသည်။ ဆန်စပါးစိုက်သောဒေသရှိ လူများတွင်အန္တရာယ်အရှိဆုံးဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါသည်။
(၂)ရောဂါကူးစက်ခြင်း
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါသည် ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသယ်ဆောင်ထားသော Culex Tritaeniorhynchus ခြင်ကိုက်ခံရခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး သည် လူတစ်ဦးမှ တစ်ဦးသို့မကူးစက်နိုင်ပါ။ သို့ရာတွင် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသည် ဝက်များ၊ ရေစပ်နေငှက်များ ၏ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းလှည့်ပတ်ကူးစက်ပွားများလေ့ရှိပါသည်။ ထိုတိရစ္ဆာန်များကို ကိုက်သည့်ခြင်မှ တစ်ဆင့် လူနှင့်အခြားတိရစ္ဆာန်များကို ကူးစက်နိုင်ပါသည်။
(၃)ရောဂါလက္ခဏာများ
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါဖြစ်ပွားပါက ပျောက်ကင်းအောင်ကုသနိုင်သည့် ထိရောက်သော ဆေးဝါးများမရှိကြပါ။ ရောဂါလက္ခဏာများမှာ ရုတ်တရက် အပြင်းဖျားခြင်း၊ ချမ်းတုန်ခြင်း၊ ခေါင်းကိုက်ခြင်း၊ မောပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ပျို့ခြင်းနှင့်အော့အန်ခြင်းတို့ဖြစ်ပါသည်။
(၄)နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါဖြစ်ပွားသူများအနက် (၂၀)ရာခိုင်နှုန်းမှ (၃၀)ရာခိုင်နှုန်းအထိ သေဆုံးနိုင်ပါသည်။ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူများတွင် (၃၀)ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည့် ကိုယ်လက်မသန်စွမ်း ခြင်း၊ နားလေးခြင်း၊ မကြာခဏတက်ခြင်းနှင့် စကားမပြောနိုင်ခြင်းများဖြစ်တတ်ပါသည်။ ရောဂါအခြေ အနေသည် ဆိုးရွားလာပါက ဦးနှောက်ရောင်ရမ်းမှုခံစားရနိုင်ပါသည်။ စိတ်ရှုပ်ထွေးတွေဝေခြင်း၊ တက် ခြင်း၊ အကြောဆွဲခြင်းများဖြစ်တတ်ပါသည်။ အချို့သောလူနာများသည် သတိလစ်မေ့မြောကာ အသက်သေဆုံးနိုင်ပါသည်။
(၅)ကာကွယ်ခြင်း
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါ မဖြစ်ပွားစေရန်အတွက် အကောင်းဆုံးကာကွယ်နည်းလမ်းမှာ ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံခြင်းပင်ဖြစ်ပါသည်။ ကာကွယ်ဆေး(၁)ကြိမ်ထိုးပြီးပါက ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပြီး သောကလေးများ၏ (၈၅)ရာခိုင်နှုန်းမှ (၁၀၀) ရာခိုင်နှုန်းတွင် ရောဂါကာကွယ်ပေးနိုင်ကြောင်းတွေ့ရှိ ရပါသည်။
ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးပါက ယာယီအနည်းငယ်ဖျားခြင်း၊ ဆေးထိုးသည့်နေရာတွင်နီခြင်း၊ နာခြင်း၊ မအီမသာဖြစ်ခြင်း စသည့်မပြင်းထန်သော လက္ခဏာများတွေ့ရတတ်ပါသည်။
ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ကာကွယ်ဆေးကို အသက် (၉)လမှ (၅)နှစ်အထိကလေးများ၊ (၁၅)နှစ်အောက်ကလေးလူငယ်များအားထိုးပေးနိုင်ပါသည်။
(၆)ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင် ကာကွယ်ဆေးလုံးဝထိုးမပေးရမည့်ကလေးများ
ကိုယ်ဝန်ဆောင်များ၊ ကာကွယ်ဆေးတွင်ပါဝင်သောပစ္စည်းတစ်မျိုးမျိုး (ဥပမာ – gelatin, gentamycin, sucrose, human serum albumin and carbamide) နှင့်ပြင်းထန်သော ဓာတ်မတည့်ဖြစ်ဘူးသူများ၊ ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံစဉ်က ပြင်းထန်သော ဓာတ်မ တည့်ခြင်းဖြစ်ပွားသူများအား လုံးဝမထိုးသင့်ပါ။
(၇)ရက်ရွှေ့ဆိုင်းပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးပေးရမည့်ကလေးများ
အဖျား ၃၈.၅ စင်တီဂရိတ်နှင့် အထက်ရှိခြင်း၊ လတ်တလောကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပွားနေသော ကလေးများ၊ တီဘီရောဂါလတ်တလောဖြစ်ပွားနေသူ၊ နားအလယ်ခန်းရောင်ခြင်း၊ ပရက်နီဆိုလုန်နှင့် စတီးရိုက်ဆေးများကို သောက်သုံးခြင်း(သို့မဟုတ်) ထိုးနှံနေရသောကလေးများ၊ မွေးရာပါ(သို့မဟုတ်) ရောဂါကြောင့် သော်လည်းကောင်း(သို့မဟုတ်) ဆေးဝါးကြောင့်သော်လည်းကောင်း၊ ခုခံအားစနစ်ကျ ဆင်းခြင်း(သို့မဟုတ်) အေအိုင်ဒီအက်စ်ရောဂါလက္ခဏာများရှိခြင်း၊ ကုသမှုခံယူပြီး ဆေးသောက်နေ သော်လည်းအတက်ရောဂါမကြာခဏဖြစ်နေသူများနှင့် နာတာရှည်ရောဂါပြင်းထန်စွာခံစားနေရသူများ ကိုရက်ရွှေ့ဆိုင်းပြီးကာကွယ်ဆေးထိုးပေးရပါမည်။
(၈)အထူးဦးစားပေးဆောင်ရွက်သင့်သောနေရာများ
ဆင်ခြေဖုံးရပ်ကွက်များနှင့် ကျူးကျော်နေထိုင်သောအိမ်စုများ၊ တောင်ခြေတောစပ်ကျွန်းများ၊ လမ်းမရှိသောဒေသ၊ ရေလမ်းကြောင်းများ၊ တံငါအုပ်စုများ၊ ဆောက်လုပ်ရေး၊ စက်မှုဇုံ၊ သတ္တုတွင်းများ၊ စိုက်ပျိုးရေးစိုက်ခင်းများ၊ လယ်တောကိုင်းတောများ၊ ရာဘာခြံများ၊ သဘာဝဘေးအန္တရာယ်ကျရောက် ထားသောဒေသများနှင့် ယာယီစခန်းများအားမလွှတ်စေရန် ဖော်ထုတ်ပြီးကာကွယ်ဆေးထိုးပေးရပါမည်။
(၉)အကြံပြုချက်
ပြည်သူလူထုအားလုံးအနေဖြင့် ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါအကြောင်းကိုကြိုတင်သိရှိရန် လိုအပ်ပါသည်။ မိမိရင်သွေးများကို မပျက်မကွက်ခေါ်ဆောင်လာပြီး ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပေးရပါမည်။ အသက်(၉)လမှ (၁၅)နှစ်အတွင်းကလေးများအားလုံး ကာကွယ်ဆေးထိုးမှသာရောဂါ၏နောက် ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးများကို ကာကွယ်နိုင်ပါမည်။ ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတော်တစ်ဝန်း ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ကာ ကွယ်ဆေးအစုလိုက်ထိုးနှံပေးခြင်းလုပ်ငန်းကိုဆောင်ရွက်သင့်ကြောင်း အကြံပြုအပ်ပါသည်။