ဆီးချို သွေးချိုရှိလား ဒါတွေရှောင်စားပါ။

ဆီးချို သွေးချိုရှိလား ဒါတွေရှောင်စားပါ။

ခေတ်အခြေအနေအရ အစားအသောက်တွေကို အပြိုင်အဆိုင်ရောင်းစွံအောင် ထုတ်လုပ်ကြရာမှာ အရသာတွေ ပိုကောင်းအောင်သကြား၊ ထန်းလျက်နဲ့ဆားအပြင် တချို့တွေက ဆေးသကြားနဲ့ အချိုမှုန့်၊ ဟင်းခတ်မှုန့်လို Na ဆိုဒီယမ်ဓါတ်ဆားတွေပါ လွန်လွန်ကဲကဲထည့်ပြီး ထုတ်လုပ်ရောင်းချနေပါပြီ။ ထိုအစား အစာတွေနဲ့ အချိုရည်တွေ သိပ်ကြိုက်တဲ့သူတွေအဖို့ နေ့စဉ်စားသုံးခြင်းရဲ့အကျိုးဆက်ကတော့ အသက်ရ လာတာနဲ့အမျှအဝလွန်ချင်းနှင့်အတူဆက်နွယ်လာတဲ့ရောဂါတွေကတော့သွေးတွင်းအဆီတက်ခြင်း၊သွေးတိုးရောဂါ၊ နှလုံးသွေးကြောကျင်းရောဂါ၊ ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါစသည့်ပြဿနာတွေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။

ဆီချိုသွေးချိုရောဂါဖြစ်ပြီးလားဆိုတာကိုအတိအကျသိချင်ရင်တော့(HbAic)“အိတ်ချ်ဘီအေဝမ်းစီ´´ဆိုတဲ့သွေးဓါတ်တစ်မျိုးကိုစစ်ခိုင်းရတယ်။ပုံမှန်သွေးနီဥများက သကြားဓါတ်ကို(3)လအတွင်းစုပ်ယူထားမှှု ကိုစစ်ဆေးတာပါ။ပုံမှန် အိတ်ချ်ဘီအေဝမ်းစီ(6)ပဲအမြင့်ဆုံးရှိရပါတယ်။5.9 သို့မဟုတ် 6 ထက်ကျော်လာင်္ပြီ ဆိုရင် သင့်မှာဆီချိုသွေးချိုရောဂါဖြစ်ခါနီးနေပြီဆိုတာပြနေပါပြီ။အကယ်၍ HbA1c သို့မဟုတ် 9 ဆိုင်ရင်(ပုံ မှန် 6 ထက်ပိုများသောပမာဏများ)ဖြစ်တဲ့အတွက် (သို့) သင့်မှာဆီးချိုသွေးချိုဖြစ်နေကြောင်း4င်းကညွှန်ပြ နေပြီဖြစ်တယ်။အစာမစားဘဲနံနက်လင်းသွေးထုတ်ပြီး ဆီးချိုသွေးချိုစစ်တာကို Fasting Blood Sugar (FBS) လို့ခေါ်ပါတယ်။FBS လည်း ပုံမှန်<100 အောက်ရှိနေရမှာဖြစ်ပါတယ်။FBS=<100mg လို့ရေးတယ်။

ကဲသင့်မှာ ဆီးချိုသွေးချိုရှိလာပြီဆိုရင် ဘာတွေရှောင်ရမလဲဆိုတာ သင်သိသင့်ပါတယ်။နံ ပါတ်(1)ရှောင်သင့်တာက အချိုရည်တွေပါ။အချိုရည်ဆိုတဲ့အတိုင်း ကစီဓါတ်တွေအများကြီးပါ။12 အောင်စ ပါတဲ့ဗူး (354)စီစီ (ml) ဗူးမှာ ကစီဓါတ် 38 ဂရမ်ပါတယ်။တဖန်အချိုရည်လက်ဖက်ရည်နဲ့ သံပုရာသီးထည့် အချိုရည်မျိုးဆိုရင်ကစီဓါတ်36ဂရမ်ထိပါတယ်။ဒါကြောင့်တစ်နေ့ဘယ်နှစ်ဗူးသောက်လဲဆိုတာတွက်ကြည့်ပါ။မြန်မာနိုင်ငံမှာ အချိုရည်ပုလင်းတွေထဲသကြားနဲ့ကစီဘယ်လောက်ပါသတဲ့လဲဆိုတာ သုတေသနလုပ်ထား တာမျိုး မှတ်ပုံတင် အစစ်ဆေးခံနိုင်တာ အတော်ရှာမှာပါ။ဒီပြင်အထက်ပါအချိုရည်ဗူးမှန်သမျှ ဖရပ်တို့စ်ခေါ် သကြားဓါတ်တစ်မျိုး အများကြီးထည့်လေ့ရှိတယ်။ အဲဒီ ဖရပ်တိုစ်ဟာ ဆီးချိုသွေးချိုရောဂါနဲ့ အင်ဆူလင် ယဉ်ပါးမှုတွေနဲ့ ဆက်နွယ်နေတတ်တယ်။ လေ့လာသုတေသနအရအလည်း သကြား (သို့) သကြားထုထည့် ထားတဲ့ အချိုရည်တွေနဲ့ ဆီးချိုသွေးချိုနှင့်စပ်ဆိုင်တဲ့ အခြေအနေ ဥပမာ Fatty liver ခေါ် အသည်းအဆီဖုံး တဲ့ အခြေအနေနဲ့ ဆက်နွယ်လေ့ရှိတတ်တော့ ပြဿနာတွေ တက်လာပြီပေါ့။ ဒါ့ကြောင့် အချိုရည်တွေ သောက်မဲ့အစား ရေပဲသောက်သင့်တာပေါ့နော်။ တစ်လနေမှ တစ်ခါသောက် သောက်မိတာတော့ ပြဿနာ မရှိနိုင်ပါ။

ကဲ… ဒါဆိုရင် သစ်သီးဖျော်ရည်သောက်လို့ရမလားလို့ မေးချင်သူတွေရှိပါလိမ့်မယ်။ သကြားတစ် ဇွန်းလောက်ထည့်သောက်ချင်ရင် သဘာဝသစ်သီး ဥပမာ သံပုရာသီးလိုအသီးတော့ သကြားတစ်ဇွန်း (လက်ဖက်စားဇွန်း) ဟာဘာမှ မသိသာပေမဲ့၊ နေ့စဉ်သောက်ချင်ရင်တော့ ဗန်းသီး (သို့) နာနတ်သီး (သို့) သရက်သီး (သို့) သကြားမွှေးလို အသီးမျိုးကို သကြားထည့်စရာမလိုပဲ စက်ထဲရေအနည်းငယ်နဲ့ ရောရုံဖြင့် အရသာရှိရှိ သောက်နိုင်ပါပြီ။ ကုန်စုံဆိုင်တွေပေါ်က သစ်သီး စက္ကူဗူးတွေကို သောက်ဖို့ မစဉ်းစားပါနှင့်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သစ်သီးရနံ့ပါတဲ့ဓာတုဆေးရည်ကို ဝါစိမ်းနီပြာ အရောင်ဆိုးပြီး သကြား၊ ဆေးသကြား စတဲ့ သကြားတု အများကြီးထည့်လေ့ရှိတယ်။ မှတ်ပုံတင် နာမည်ကြီးတံဆိပ်တွေပါတဲ့ သစ်သီးဖျော်ရည် တွေမှာတောင် တအောင်စ (250 mL) အရည်ထဲမှာ သကြား ၂၅ ဂရမ် ထိပါတော့ ရှေ့မှာပြောခဲ့တဲ့ အချို ရည်တွေနဲ့ သိပ်မကွာလှတာ တွေ့ရပါတယ်။

နောက်တစ်မျိုးကတော့ သစ်သီးအခြောက်တွေပါ။ သစ်သီးအခြောက်တွေဟာ ကစီဓါတ်များတာ တွေ့ရပါတယ်။ ဥပမာ စပျစ်သီးခြောက်၊ မက်မွန်သီးခြောက်၊ ချယ်ရီသီးခြောက်၊ သံပုရာသီး၊ ရှောက်သီးစတဲ့ သစ်သီးခြောက်အမျိုးအစား များစွာကို အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေက တင်သွင်းတာ ကုန်တိုက်ကြီးတွေရဲ့ အောက် ထပ် Marts တွေထဲမှာ အများကြီးတွေ့ရလိမ့်မယ်။ ထိုသစ်သီးခြောက်၊ လက်ဖက်ရည် တစ်ပန်းကန်ဟာဆို ရင် ကစီဓါတ် (၂၇)ဂရမ် ပါပြီး၊ အမျှင်ဓါတ် ၁ ဂရမ်ပါကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ စပျစ်သီးခြောက်လက်ဖက် ရည်တစ်ပန်းကန်မှာ ကစီဓါတ် ၁၁၅ ဂရမ် နှင့် အမျှင်ဓါတ် ၅ ဂရမ်သာ ပါလို့ စပျစ်သီး လတ်လတ်ဆတ် ဆတ်နဲ့တော့ အရဟာဓါတ်တန်ဖိုး ကွာခြားပါလိမ့်မယ်။ စပျစ်သီးခြောက် ထိုလက်ဖက်ရည်တစ်ပန်းကန်စာ စားရင် သကြားလက်ဖက်ရည်ဇွန်း ၂ဝ စားမိတာနှင့် ညီမျှပါတယ်။ ဒါကြောင့် သင့်မှာ ဆီးချို သွေးချို ရောဂါ ရှိနေရင် စပျစ်သီးခြောက် များများစားတဲ့အကျင့်ကို ပယ်ရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အာသာပြေ နှစ်စိလောက်ပဲ ဝါးသင့်တော့တာပေါ့။ အဲ့လို သစ်သီးခြောက်တွေ စားမဲ့အစား သဘာဝလတ်လတ်ဆတ်ဆတ် သစ်သီးပဲ စား သင့်ပါတယ်။

ဒါဆိုရင် သကြားအကြောင်း နည်းနည်းတော့ သိထားရဦးမယ်။ လူဆိုတာ အချိုကြိုက်တာကိုး။ သကြားဖြူဖွေးနေရင် (သို့) သကြားကြမ်း အညို(သို့) ပျားရည် (သို့) သကာရည် ထဲပါတဲ့ အလေးချိန်ကို ကြည့်ရအောင်။ စားပွဲတင်ဇွန်းတစ်ဇွန်းစာကော်လိုက်ရင် ဖွေးဖြူနေအောင်ချက်တဲ့သကြားမှာ ၁၂.၆ ဂရမ်၊ ပျားရည်မှာ (၁၇) ဂရမ်၊ မေပယ်သကာရည်မှာ (၁၃) ဂရမ်ပါကြောင်း သိရပါမယ်။ ဒါကြောင့် သကြားဓါတ် များတဲ့ အချိုတွေ များများ မစားဖြစ်အောင် လုပ်သင့်တယ်။

နောက်ထပ်ပြောပြချင်တာကတော့ ပေါင်မုန့်ဖြူဖြူကြီးတွေပါ။ ဖွေးဖြူနေအောင် ဖုတ်ထားတဲ့ ပေါင် မုန့်တွေဟာ ကစီဓါတ် အလွန်မြင့်တယ်။ ဆန်စားတဲ့သူဆိုရင်လည်း ထမင်းများများစားတော့ ကစီဓါတ် မြင့် မှာပါ။ ပတ်စ်တာလို အစားအစာတွေ ဘိုစာတွေကြိုက်လို့ သိပ်စားမိရင်လည်း ကစီဓါတ်ကနေ သကြားဓါတ် အဖြစ်သော်လည်းကောင်း၊ ကိုလက်စထရောအဆီဓါတ်အဖြစ်လည်းကောင်း ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ စုမိနေတတ် ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကစီဓါတ်မြင့်မားစေသော နနွင်းမကင်း၊ ကောက်ညှင်းမုန့်များ၊ သာကူရည်၊ ထမင်းကြော်၊ ခေါက်ဆွဲကြော်၊ ဆန်မုန့်ညှက်နဲ့လုပ်တဲ့မုန့်အမျိုးမျိုးကို တတ်နိုင်သရွေ့ နေစဉ် မစားသင့်ပါ။ အဝစားမယ်ဆို တဲ့ အလေ့အထ ဝသီကိုလည်း၊ အာသာပြောပဲစေးတော့ စိတ်ကလေး ပြောင်းလဲပေးသင့်တယ်။ နည်းနည်း နဲ့ နေ့စဉ် စားမိတာမျိုးလည်း မဖြစ်သင့်ပါ။ တစ်ပါတ်မှာ တစ်ကြိမ်တစ်ခါလောက် နည်းနည်းလေးပဲ စားသင့် ပါတယ်။

မိမိတို့ရဲ့ငယ်စဉ်ကလို အကြိုက်စားခြင်း၊ အဝစားခြင်းတည်းဟူသော အလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းမျိုးုကို မရှိသင့်တော့ပါ။ ဆိးချိုသွေးချိုရောဂါ ဖြစ်လာနိုင်ခြေမြင့်မားသူတွေကို Prediabetes ပရီဒိုင်ယာဘီးတီးစ် ဟု ခေါ်ပါသည်။

ပရီဒိုင်ယာဘီးတီးစ် ခေါ် ဆီးချိုသွေးချိုဖြစ်ကာနီး လူတွေရဲ့ သွေးတွင်းသကြားဓါတ်ဟာ (ပုံမှန် = FBS < 100 mg / d < ၁ဝဝ မီလီဂရမ်/ ဒတ်စီလီတာ အောက်) ၁ဝဝ မီလီဂရမ်/ ဒတ်စီလီတာနှင့် ၎င်းထက်မနည်း ငယ်များလာပါပြီ။ ဥပမာ ၁၁၅ မီလီဂရမ်/ဒတ်မီလီတာ အောက်) ၁ဝဝမီလီဂရမ် /ဒတ်စီလီ တာ ဖြစ်လိုက် ၁ဝဝ မီလီဂရမ်/ ဒတ်စီလီတာ ဖြစ်လိုက်၊ ၁ဝ၅ မီလီဂရမ်/ ဒတ်စီလီတာ စသည်ဖြင့် အမျိုးမျိုး ဖြစ်နေလိမ့်မယ်။ ၁ဝဝ အောက်မရှိတာ များတယ်။ သဘာဝအားဖြင့် လူခန္ဓာကိုယ်ထဲက မုန့်ချိုအိတ် ခေါ် ပန်ကရိယ ဆိုတဲ့အင်္ဂါထဲက အင်ဆူလင် ခေါ် ဟော်မုန်းကို ထုတ်ပေးတယ်။ အင်ဆူလင် ဟော်မုန်းရဲ့အဓိက အလုပ်က သွေးထဲက သကြားအချိုဓါတ်ကို ပုံမှန်ဖြစ်အောင်အမြဲလုပ်ဆောင်ပေးရတယ်။

ဆီးချိုသွေးချိုဖြစ် လာခါနီးအချိန်မှာ အဲဒီအင်ဆူလင် ပုံမှန်လုပ်ဖို့ ကသိကအောင့် ဖြစ်နေချိန်ပေါ့။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုမရှိခြင်း၊ အချိုထဲက အငန်ထဲ အဆီဓါတ်မြင့်မားလှတဲ့ အစားအစာတွေ အစားများခြင်း၊ အစားအစာတွေကို အလွန်အကြူးစားခြင်းစတဲ့ မိမိရဲ့အလေ့အထ အကျင့်စရိုက်တွေကြောင့် ဖြစ်ပါကြောင်း ပြောရင်း နိဂုံးချုပ်ပါရစေ။

Dr. ရည်ညွန့်မေ

ဆီးခ်ိဳ ေသြးခ်ိဳရွိလား ဒါေတြေရွာင္စားပါ။

ေခတ္အေျခအေနအရ အစားအေသာက္ေတြကို အၿပိဳင္အဆုိင္ေရာင္းစြံေအာင္ ထုတ္လုပ္ၾကရာမွာ အရသာေတြ ပုိေကာင္းေအာင္သၾကား၊ ထန္းလ်က္နဲ႔ဆားအျပင္ တခ်ိဳ႕ေတြက ေဆးသၾကားနဲ႔ အခ်ိဳမႈန္႔၊ ဟင္းခတ္မႈန္႔လုိ Na ဆုိဒီယမ္ဓါတ္ဆားေတြပါ လြန္လြန္ကဲကဲထည့္ၿပီး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ေနပါၿပီ။ ထုိအစား အစာေတြနဲ႔ အခ်ိဳရည္ေတြ သိပ္ႀကိဳက္တဲ့သူေတြအဖုိ႔ ေန႔စဥ္စားသုံးျခင္းရဲ႕အက်ိဳးဆက္ကေတာ့ အသက္ရ လာတာနဲ႔အမွ်အ၀လြန္ခ်င္းႏွင့္အတူဆက္ႏြယ္လာတဲ့ေရာဂါေတြကေတာ့ေသြးတြင္းအဆီတက္ျခင္း၊ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်င္းေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါစသည့္ျပႆနာေတြျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

ဆီခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ၿပီးလားဆိုတာကိ္ုအတိအက်သိခ်င္ရင္ေတာ့(HbAic)“အိတ္ခ်္ဘီေအ၀မ္းစီ´´ဆိုတဲ့ေသြးဓါတ္တစ္မ်ိဳးကိုစစ္ခိုင္းရတယ္။ပံုမွန္ေသြးနီဥမ်ားက သၾကားဓါတ္ကို(3)လအတြင္းစုပ္ယူထားမွႈ ကိုစစ္ေဆးတာပါ။ပံုမွန္ အိတ္ခ်္ဘီေအ၀မ္းစီ(6)ပဲအျမင့္ဆံုးရွိရပါတယ္။5.9 သို႔မဟုတ္ 6 ထက္ေက်ာ္လာၿပၤီ ဆိုရင္ သင့္မွာဆီခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ခါနီးေနၿပီဆိုတာျပေနပါၿပီ။အကယ္၍ HbA1c သို႔မဟုတ္ 9 ဆိုင္ရင္(ပံု မွန္ 6 ထက္ပိုမ်ားေသာပမာဏမ်ား)ျဖစ္တဲ့အတြက္ (သို႕) သင့္မွာဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳျဖစ္ေနေၾကာင္း4င္းကညႊန္ျပ ေနၿပီျဖစ္တယ္။အစာမစားဘဲနံနက္လင္းေသြးထုတ္ၿပီး ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳစစ္တာကို Fasting Blood Sugar (FBS) လို႔ေခၚပါတယ္။FBS လည္း ပံုမွန္<100 ေအာက္ရွိေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။FBS=<100mg လိ္ု႔ေရးတယ္။

ကဲသင့္မွာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳရွိလာၿပီဆိုရင္ ဘာေတြေရွာင္ရမလဲဆိုတာ သင္သိသင့္ပါတယ္။နံ ပါတ္(1)ေရွာင္သင့္တာက အခ်ိ္ဳရည္ေတြပါ။အခ်ိဳရည္ဆိုတဲ့အတိုင္း ကစီဓါတ္ေတြအမ်ားႀကီးပါ။12 ေအာင္စ ပါတဲ့ဗူး (354)စီစီ (ml) ဗူးမွာ ကစီဓါတ္ 38 ဂရမ္ပါတယ္။တဖန္အခ်ိဳရည္လက္ဖက္ရည္နဲ႕ သံပုရာသီးထည့္ အခ်ိဳရည္မ်ိဳးဆိုရင္ကစီဓါတ္36ဂရမ္ထိပါတယ္။ဒါေၾကာင့္တစ္ေန႔ဘယ္ႏွစ္ဗူးေသာက္လဲဆိုတာတြက္ၾကည့္ပါ။ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခ်ိဳရည္ပုလင္းေတြထဲသႀကားနဲ႕ကစီဘယ္ေလာက္ပါသတဲ့လဲဆိုတာ သုေတသနလုပ္ထား တာမ်ိဳး မွတ္ပံုတင္ အစစ္ေဆးခံႏိုင္တာ အေတာ္ရွာမွာပါ။ဒီျပင္အထက္ပါအခ်ိဳရည္ဗူးမွန္သမွ် ဖရပ္တို႔စ္ေခၚ သၾကားဓါတ္တစ္မ်ိ္ဳး အမ်ားႀကီးထည့္ေလ့ရွိတယ္။ အဲဒီ ဖရပ္တုိစ္ဟာ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါနဲ႔ အင္ဆူလင္ ယဥ္ပါးမႈေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေနတတ္တယ္။ ေလ့လာသုေတသနအရအလည္း သၾကား (သုိ႔) သၾကားထုထည့္ ထားတဲ့ အခ်ိဳရည္ေတြနဲ႔ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳႏွင့္စပ္ဆုိင္တဲ့ အေျခအေန ဥပမာ Fatty liver ေခၚ အသည္းအဆီဖုံး တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ေလ့ရွိတတ္ေတာ့ ျပႆနာေတြ တက္လာၿပီေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခ်ိဳရည္ေတြ ေသာက္မဲ့အစား ေရပဲေသာက္သင့္တာေပါ့ေနာ္။ တစ္လေနမွ တစ္ခါေသာက္ ေသာက္မိတာေတာ့ ျပႆနာ မရွိႏုိင္ပါ။

ကဲ… ဒါဆုိရင္ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ေသာက္လုိ႔ရမလားလုိ႔ ေမးခ်င္သူေတြရွိပါလိမ့္မယ္။ သၾကားတစ္ ဇြန္းေလာက္ထည့္ေသာက္ခ်င္ရင္ သဘာဝသစ္သီး ဥပမာ သံပုရာသီးလုိအသီးေတာ့ သၾကားတစ္ဇြန္း (လက္ဖက္စားဇြန္း) ဟာဘာမွ မသိသာေပမဲ့၊ ေန႔စဥ္ေသာက္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဗန္းသီး (သုိ႔) နာနတ္သီး (သို႔) သရက္သီး (သုိ႔) သၾကားေမႊးလုိ အသီးမ်ိဳးကုိ သၾကားထည့္စရာမလုိပဲ စက္ထဲေရအနည္းငယ္နဲ႔ ေရာ႐ုံျဖင့္ အရသာရွိရွိ ေသာက္ႏုိင္ပါၿပီ။ ကုန္စုံဆုိင္ေတြေပၚက သစ္သီး စကၠဴဗူးေတြကုိ ေသာက္ဖုိ႔ မစဥ္းစားပါႏွင့္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သစ္သီးရနံ႔ပါတဲ့ဓာတုေဆးရည္ကုိ ဝါစိမ္းနီျပာ အေရာင္ဆုိးၿပီး သၾကား၊ ေဆးသၾကား စတဲ့ သၾကားတု အမ်ားႀကီးထည့္ေလ့ရွိတယ္။ မွတ္ပုံတင္ နာမည္ႀကီးတံဆိပ္ေတြပါတဲ့ သစ္သီးေဖ်ာ္ရည္ ေတြမွာေတာင္ တေအာင္စ (250 mL) အရည္ထဲမွာ သၾကား ၂၅ ဂရမ္ ထိပါေတာ့ ေရွ႕မွာေျပာခဲ့တဲ့ အခ်ိဳ ရည္ေတြနဲ႔ သိပ္မကြာလွတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

ေနာက္တစ္မ်ိဳးကေတာ့ သစ္သီးအေျခာက္ေတြပါ။ သစ္သီးအေျခာက္ေတြဟာ ကစီဓါတ္မ်ားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဥပမာ စပ်စ္သီးေျခာက္၊ မက္မြန္သီးေျခာက္၊ ခ်ယ္ရီသီးေျခာက္၊ သံပုရာသီး၊ ေရွာက္သီးစတဲ့ သစ္သီးေျခာက္အမ်ိဳးအစား မ်ားစြာကုိ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြက တင္သြင္းတာ ကုန္တုိက္ႀကီးေတြရဲ႕ ေအာက္ ထပ္ Marts ေတြထဲမွာ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရလိမ့္မယ္။ ထုိသစ္သီးေျခာက္၊ လက္ဖက္ရည္ တစ္ပန္းကန္ဟာဆုိ ရင္ ကစီဓါတ္ (၂၇)ဂရမ္ ပါၿပီး၊ အမွ်င္ဓါတ္ ၁ ဂရမ္ပါေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါတယ္။ စပ်စ္သီးေျခာက္လက္ဖက္ ရည္တစ္ပန္းကန္မွာ ကစီဓါတ္ ၁၁၅ ဂရမ္ ႏွင့္ အမွ်င္ဓါတ္ ၅ ဂရမ္သာ ပါလုိ႔ စပ်စ္သီး လတ္လတ္ဆတ္ ဆတ္နဲ႔ေတာ့ အရဟာဓါတ္တန္ဖုိး ကြာျခားပါလိမ့္မယ္။ စပ်စ္သီးေျခာက္ ထုိလက္ဖက္ရည္တစ္ပန္းကန္စာ စားရင္ သၾကားလက္ဖက္ရည္ဇြန္း ၂ဝ စားမိတာႏွင့္ ညီမွ်ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သင့္မွာ ဆီးခိ်ဳ ေသြးခ်ိဳ ေရာဂါ ရွိေနရင္ စပ်စ္သီးေျခာက္ မ်ားမ်ားစားတဲ့အက်င့္ကို ပယ္ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အာသာေျပ ႏွစ္စိေလာက္ပဲ ဝါးသင့္ေတာ့တာေပါ့။ အဲ့လုိ သစ္သီးေျခာက္ေတြ စားမဲ့အစား သဘာဝလတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ သစ္သီးပဲ စား သင့္ပါတယ္။

ဒါဆုိရင္ သၾကားအေၾကာင္း နည္းနည္းေတာ့ သိထားရဦးမယ္။ လူဆုိတာ အခ်ိဳႀကိဳက္တာကုိး။ သၾကားျဖဴေဖြးေနရင္ (သုိ႔) သၾကားၾကမ္း အညိဳ(သုိ႔) ပ်ားရည္ (သို႔) သကာရည္ ထဲပါတဲ့ အေလးခ်ိန္ကုိ ၾကည့္ရေအာင္။ စားပြဲတင္ဇြန္းတစ္ဇြန္းစာေကာ္လုိက္ရင္ ေဖြးျဖဴေနေအာင္ခ်က္တဲ့သၾကားမွာ ၁၂.၆ ဂရမ္၊ ပ်ားရည္မွာ (၁၇) ဂရမ္၊ ေမပယ္သကာရည္မွာ (၁၃) ဂရမ္ပါေၾကာင္း သိရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ သၾကားဓါတ္ မ်ားတဲ့ အခ်ိဳေတြ မ်ားမ်ား မစားျဖစ္ေအာင္ လုပ္သင့္တယ္။

ေနာက္ထပ္ေျပာျပခ်င္တာကေတာ့ ေပါင္မုန္႔ျဖဴျဖဴႀကီးေတြပါ။ ေဖြးျဖဴေနေအာင္ ဖုတ္ထားတဲ့ ေပါင္ မုန္႔ေတြဟာ ကစီဓါတ္ အလြန္ျမင့္တယ္။ ဆန္စားတဲ့သူဆုိရင္လည္း ထမင္းမ်ားမ်ားစားေတာ့ ကစီဓါတ္ ျမင့္ မွာပါ။ ပတ္စ္တာလုိ အစားအစာေတြ ဘုိစာေတြႀကိဳက္လုိ႔ သိပ္စားမိရင္လည္း ကစီဓါတ္ကေန သၾကားဓါတ္ အျဖစ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကိုလက္စထေရာအဆီဓါတ္အျဖစ္လည္းေကာင္း ခႏၶာကုိယ္ထဲမွာ စုမိေနတတ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကစီဓါတ္ျမင့္မားေစေသာ နႏြင္းမကင္း၊ ေကာက္ညႇင္းမုန္႔မ်ား၊ သာကူရည္၊ ထမင္းေၾကာ္၊ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္၊ ဆန္မုန္႔ညႇက္နဲ႔လုပ္တဲ့မုန္႔အမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ တတ္ႏုိင္သေရြ႕ ေနစဥ္ မစားသင့္ပါ။ အဝစားမယ္ဆုိ တဲ့ အေလ့အထ ဝသီကုိလည္း၊ အာသာေျပာပဲေစးေတာ့ စိတ္ကေလး ေျပာင္းလဲေပးသင့္တယ္။ နည္းနည္း နဲ႔ ေန႔စဥ္ စားမိတာမ်ိဳးလည္း မျဖစ္သင့္ပါ။ တစ္ပါတ္မွာ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါေလာက္ နည္းနည္းေလးပဲ စားသင့္ ပါတယ္။

မိမိတို႔ရဲ႕ငယ္စဥ္ကလုိ အႀကိဳက္စားျခင္း၊ အဝစားျခင္းတည္းဟူေသာ အလြန္အကၽြံစားသုံးျခင္းမ်ိဳးုကုိ မရွိသင့္ေတာ့ပါ။ ဆိးခ်ိဳေသြးခ်ိဳေရာဂါ ျဖစ္လာႏိုင္ေျချမင့္မားသူေတြကုိ Prediabetes ပရီဒုိင္ယာဘီးတီးစ္ ဟု ေခၚပါသည္။

ပရီဒုိင္ယာဘီးတီးစ္ ေခၚ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳျဖစ္ကာနီး လူေတြရဲ႕ ေသြးတြင္းသၾကားဓါတ္ဟာ (ပုံမွန္ = FBS < 100 mg / d < ၁ဝဝ မီလီဂရမ္/ ဒတ္စီလီီတာ ေအာက္) ၁ဝဝ မီလီဂရမ္/ ဒတ္စီလီတာႏွင့္ ၎ထက္မနည္း ငယ္မ်ားလာပါၿပီ။ ဥပမာ ၁၁၅ မီလီဂရမ္/ဒတ္မီလီတာ ေအာက္) ၁ဝဝမီလီဂရမ္ /ဒတ္စီလီ တာ ျဖစ္လုိက္ ၁ဝဝ မီလီဂရမ္/ ဒတ္စီလီတာ ျဖစ္လုိက္၊ ၁ဝ၅ မီလီဂရမ္/ ဒတ္စီလီတာ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ၁ဝဝ ေအာက္မရွိတာ မ်ားတယ္။ သဘာဝအားျဖင့္ လူခႏၶာကုိယ္ထဲက မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ ေခၚ ပန္ကရိယ ဆုိတဲ့အဂၤါထဲက အင္ဆူလင္ ေခၚ ေဟာ္မုန္းကုိ ထုတ္ေပးတယ္။ အင္ဆူလင္ ေဟာ္မုန္းရဲ႕အဓိက အလုပ္က ေသြးထဲက သၾကားအခ်ိဳဓါတ္ကုိ ပံုမွန္ျဖစ္ေအာင္အၿမဲလုပ္ေဆာင္ေပးရတယ္။

ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳျဖစ္ လာခါနီးအခ်ိန္မွာ အဲဒီအင္ဆူလင္ ပုံမွန္လုပ္ဖုိ႔ ကသိကေအာင့္ ျဖစ္ေနခ်ိန္ေပါ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈမရွိျခင္း၊ အခ်ိဳထဲက အငန္ထဲ အဆီဓါတ္ျမင့္မားလွတဲ့ အစားအစာေတြ အစားမ်ားျခင္း၊ အစားအစာေတြကုိ အလြန္အၾကဴးစားျခင္းစတဲ့ မိမိရဲ႕အေလ့အထ အက်င့္စ႐ုိက္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ေျပာရင္း နိဂုံးခ်ဳပ္ပါရေစ။

Dr. ရည္ညြန္႔ေမ