Covid-19 ကပ်ရောဂါ၏ကြောက်မက်ဖွယ်ရာ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးများ…..
ကမ္ဘာတစ်လွှမ်းမှာဖြစ်ပွားနေတဲ့ Covid-19 ကပ်ရောဂါပိုးဟာ မြန်မာနိုင်ငံကိုရောက်ရှိလာခဲ့တာ လပေါင်းအတော်ကြာပါပြီ။ 1st wave ဖြစ်ပွားစဥ်တုန်းက အကုန်လုံး Fever clinic တွေနဲ့ရော၊ Lockdown နဲ့ရောထိန်းချုပ်ခဲ့လို့ အတော်ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့ပြီး ပိုးတွေ့လူနာမတွေ့တော့တဲ့ရက်တွေတောင်ရှိခဲ့ပေမယ့် ယခု 2nd wave ဖြစ်ပွားလာတဲ့အချိန်မှာတော့ ဗီဇပြောင်းလဲလာပြီးကူးစက်မြန်လာတဲ့ရောဂါပိုးကြောင့်ရယ်လူစုလူဝေးတွေကြောင့်ရယ် ကူးစက်ခံသူရနှုန်းဟာ တစ်နေ့ကို ရာကျော်နီးပါးရှိလာပြီး ယခုဆိုမြန်မာနိုင်ငံမှာ ကူးစက်သူဦးရေ ထောင်ကျော်နေပြီပဲဖြစ်ပါတယ်။ ကူးစက်နှုန်းဟာ မြန်ဆန်လာသလို သေဆုံးနှုန်းတွေလဲ အရင်ကထက်ပိုမြင့်လာပါတယ်။ ထို့ပြင် အရင်က နာတာရှည်ရောဂါတွေရှိမှ သေဆုံးနိုင်ချေမြင့်မားတတ်တဲ့ Covid-19 ဟာ ယခုဆိုရင် ရောဂါအခံမရှိလည်း သေဆုံးလာတာတွေကိုတွေ့လာရပါပြီ။ အဓိကကတော့ Covid ရဲ့ ဆိုးရွားလွန်းတဲ့နောက်ဆက်တွဲရောဂါတွေကြောင့်ပါပဲ။
Covid-19 ရောဂါပိုးဟာ အဆုတ်ရောင် ရောဂါကိုဖြစ်ပွားစေတတ်ပြီးအဆုတ်လေအိတ်တွေကိုပါရောင်ရမ်းမှုတွေဖြစ်စေပါတယ်။ထို့ပြင် အဆုတ်လေအိတ်ထဲမှာ အရည်တွေ၊ပြည်တွေ၊ ဆဲလ်အသေတွေပါပြည့်နှက်နေစေတဲ့အတွက် လိုအပ်တဲ့ အောက်စီဂျင်ကိုမရရှိဘဲ အသက်ရှူရခက်တာမျိုးတွေဖြစ်လာစေပါတယ်။ထို့ပြင် ကြားခံအရည်တွေကြောင့် အောက်စီဂျင်ဟာ သွေးထဲကိုမရောက်ရှိနိုင်ပဲ ARDS လို့ခေါ်တဲ့ အသက်ရှူရအရမ်းခက်ခဲတဲ့ရောဂါမျိုးတွေထိ ဖြစ်တတ်ပြီး အဆုတ်ကလုံးဝအလုပ်မလုပ်တော့တဲ့အခါအသက်ရှူစက်တပ်ရလောက်တဲ့ ထိဆိုးရွားတာမျိုးဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အသည်းကိုလည်း အလုပ်မလုပ်နိုင်တော့တဲ့အထိ ထိခိုက်ပျက်စီးစေတတ်တဲ့အပြင် နှလုံးကြွက်သားတွေကိုလည်းထိခိုက်ပျက်စီးစေတဲ့အတွက် နှလုံးခုန်နှုန်းတွေအရမ်းမြန်လာပြီးသေဆုံးတာထိဖြစ်နိုင်သလို နောက်ပိုင်း နှလုံးရောဂါတွေရတာ၊ နှလုံးကောင်းကောင်းအလုပ်မလုပ်တော့တာတွေထိဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ထို့ပြင် ကျောက်ကပ်ရဲ့လုပ်ဆောင်မှုတွေကိုလည်းထိခိုက်နိုင်တဲ့အတွက် နာတာရှည်ကျောက်ကပ်ရောဂါဖြစ်တာ၊ ကျောက်ကပ်ဆေးရတာတွေထိဖြစ်တတ်ပါတယ်။ Covid-19 ရောဂါခံစားနေရတုန်းမှာ တခြားရောဂါပိုးတွေလည်းဝင်ရောက်နိုင်ရုံသာမက ခန္တာကိုယ်ရဲ့ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေပျက်စီးပြီး သွေးပေါင်အလွန်အမင်းကျဆင်းကာ သွေးလန့်သေဆုံးတာမျိုးတွေထိကိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။
Covid-19 ရောဂါပိုးဟာ ခန္တာကိုယ်က သွေးကြောတွေမှာ သွေးခဲတာတွေကိုဖြစ်ပေါ်စေပြီး DVT လို့ခေါ်တဲ့ ခြေထောက်သွေးပြန်ကြောအတွင်းသွေးခဲတာ၊ ဦးနှောက်သွေးခဲတာတွေအပြင် နှလုံးသွေးကြောပိတ်တာ၊ အဆုတ်သွေးကြောပိတ်တာတွေကိုပါဖြစ်ပွားစေတတ်ပါတယ်။ ဒီသွေးခဲတာဟာသေဆုံးနှုန်းများပြားစေတဲ့ထဲမှာ အဖြစ်များတဲ့နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတစ်မျိုးပါပဲ။ထို့ပြင် ဦးနှောက်နဲ့အာရုံကြောကိုထိခိုက်လို့ လေဖြတ်တာ၊ ကိုယ်ခံအားစနစ်က အာရုံကြောဆဲလ်တွေကိုပြန်တိုက်ခိုက်နေလို့ တစ်ကိုယ်လုံးလှုပ်လို့မရဖြစ်သွားနိုင်တဲ့ Guillian-Barre’ Syndrome လို့ခေါ်တဲ့ အကြောသေရောဂါ၊ လက်တုန်ခြေတုန်ဖြစ်တာတွေအပြင် ဟန်ချက်ထိန်းတာတွေပါပြဿနာရှိလာတဲ့ Parkinson’s ရောဂါ၊ မှတ်ဉာဏ်တွေကိုပါ ချို့ယွင်းထိခိုက်လာတတ်တဲ့ Alzheimer’s ရောဂါ စတာတွေထိတောင်ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အကယ်၍ ကံကောင်းလို့ နောက်ဆက်တွဲရောဂါ ဆိုးဆိုးရွားရွားတွေမဖြစ်ရင်တောင် လူကအမြဲဆိုးရွားစွာ နုံးချိနေတာ၊ ကိုယ်လက်အမြဲနာကျင်ကိုက်ခဲနေတာ၊ မူးဝေနေတာ၊ စဥ်းစားတွေးခေါ်နိုင်စွမ်းတွေနည်းလာတာ၊ဦးနှောက်လုပ်ဆောင်
မှုတွေမကောင်းတော့တာမျိုးတွေထိဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဒေါက်တာသက်လွှာ