သင်ဟာ အဆိုးမြင်ဝါဒီ သမားတစ်ယောက် (Negative Personality) ဖြစ်နေပြီလား
လူတိုင်းမှာ အဆိုးမြင်စိတ်နဲ့ အကောင်းမြင်စိတ် (Negative Traits and Positive Traits) နှစ်ခုဟာ ယှဉ်တွဲပြီး ရှိကြပါတယ်။ ကိုယ်က ဘယ်လောက်ပဲ အကောင်းမြင်တတ်ပါတယ်ပြောပါစေ အဆိုးမြင်စိတ်ဆိုတာကလည်း လူတိုင်းမှာ ရာခိုင်နှုန်းတစ်ခု အနေနဲ့ ပါဝင်နေကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အရေးကြီးတာက ကိုယ့်မှာ အဆိုးမြင်စိတ် ( Negative traits) နည်းနေဖို့ဟာ လူမှုပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးမှာ အထူးအရေးကြီးပါတယ်။
တစ်ခါတရံမှာ ကျွန်တော်တို့ သိပ်မလိုချင်တဲ့အရာတွေဟာ မျိုးရိုးဗီဇကြောင့်ပဲဖြစ်စေ၊ ပတ်ဝန်းကျင် အသိုင်းအဝိုင်းကြောင့်ဖြစ်စေ ကျွန်တော်တို့မှာ ပါလာတတ်ပါတယ်။ လူတိုင်းဟာ (ခေတ်စကားနဲ့ပြောရင် ) ခင်မို့မို့အေး မဖြစ်ချင်ကြပါဘူး၊ ပန်းနုသွေးပဲ ဖြစ်ချင်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်တော်တို့စိတ်ရဲ့ အနက်နဲဆုံးအပိုင်းမှာရှိတဲ့ bias ဟာ ဒီလိုဗီလိန်တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ တွန်းပို့တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်ဟာလူတွေရဲ့ အရှေ့မှာ အမြဲတမ်း ဗီလိန်တစ်ယောက်လိုဖြစ်နေတယ်၊ ဒီအရာက ကိုယ်တမင်သက်သက်ရည်ရွယ်ပြီးလုပ်တာ မဟုတ်ပေမယ့် ကိုယ်လုပ်လိုက်တဲ့အရာတိုင်းက တစ်ဖက်လူအတွက် ထိခိုက်နစ်နာစရာဖြစ်နေတာမျိုးတွေ ရှိလာပြီဆိုရင်တော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဆန်းစစ်ဖို့ အင်မတန်အရေးကြီးပါတယ်။ တစ်ခု သိထားရမှာကတော့ ကမ္ဘာပေါ်မှာ ပြုပြင်ရအခက်ဆုံးနဲ့ လေ့လာဖို့အခက်ဆုံးဟာ မိမိကိုယ်ကိုယ် ဘယ်လိုလူလဲဆိုတာ သုံးသပ်ခြင်းနဲ့ မိမိမှာရှိတဲ့ အဆိုးမြင်ဝါဒီကို ပြုပြင်ခြင်းပါပဲ။
Guilty Conscious (အပြစ်ရှိသည်ဟု ခံစားရသောစိတ်)
အဆိုးမြင်ဝါဒီအကြောင်းပြောမယ်ဆိုရင် Guilty Conscious ဆိုတာဟာ ထည့်မပြောမနေရ အပိုင်းထဲမှာ ပါဝင်ပါတယ်။ IQ အသင့်အတင့်ရှိတဲ့ လူတစ်ယောက်ဟာ မိမိတစ်ခုခု အမှားလုပ်လိုက်တိုင်းမှာ Guilty Conscious ရှိကိုရှိရမှာဖြစ်ပါတယ်။ “ငါသူပေါ်လုပ်တာ မှားများ မှားသွားလား၊ ငါလွန်သွားပြီလားဆိုတဲ့ စိတ်ကို Guilty Conscious လို့ခေါ်ပါတယ်။ Guilty Conscious ဟာ လူတစ်ယောက်ကို လူသားဆန်ဖို့အတွက် အင်မတန်အထောက်အကူပြုပေမယ့် အရမ်းများသွားရင်တော့ မကောင်းပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ဒီနေရာမှာ တစ်ခုပြောချင်တာကတော့ လူသားတိုင်းဟာ ကိုယ်အမှားလုပ်မိရင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို မှားမှန်း သိမြင်တတ်ရပါမယ်။
အဆိုးမြင်ဝါဒီ (Negative Traits)
အဆိုးမြင်ဝါဒီကို အမျိုးအစားများစွာခွဲခြားလို့ရသလို အခုဆက်ပြောပြမယ့်အပိုင်းကို ဖတ်ကြည့်ရင် ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်၊ အလုပ်မှာပါ ဒီလိုလူမျိုးတွေ ရှိတယ်ဆိုတာ ခံစားရမှာဖြစ်ပါတယ်။ မေးစရာမေးခွန်းတစ်ခုက လူတစ်ယောက်က ဘယ်အချိန်မှာ အဆိုးမြင်ဝါဒီဖြစ်လာသလဲဆိုရင် အပေါ်မှာပြောတဲ့ Guilty Conscious ဆိုတဲ့ ကိုယ်အမှားလုပ်လို့ လုပ်မိမှန်း မသိတဲ့အရာ နည်းလာတဲ့ အခါမှာ အဆိုးမြင်ဝါဒီ (Negative Traits) သမားဘ၀ ကို ပြောင်းလဲသွားတတ်ပါတယ်။ အဆိုးမြင်ဝါဒီစိတ်ကို OCEAN ဆိုတဲ့အရာလေးနဲ့ တိုင်းတာပါတယ်။
(၁) Openness (ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် အတွေ့အကြုံအသစ်များကို ရယူသင်ယူလိုမှု)
(၂) Conscientiousness ( စိတ်အားထက်သန်မှုနှင့် ယုံကြည်စိတ်ချရမှု)
(၃) Extraversion (ခင်မင်လိုမှုနှင့် ဖော်ရွေမှု)
(၄) Agreeableness (နွေးထွေးမှုနှင့် သနားဂရုဏာသက်ဝင်မှု)
(၅) Neuroticism ( စိတ်တည်ငြိမ်မှု)
ဒီအချက်အတွေအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး တိုင်းတာပါတယ်။ ဒီအချက်တွေမှာ score မြင့်တဲ့ သူတွေဟာ အဆိုးမြင်ဝါဒီသမား ဖြစ်ဖို့အလားအလာနည်းပြီး ဒီအချက်တွေမှာ အားနည်းနေပြီဆိုရင်တော့ သင်ဟာ Negative person တစ်ယောက်ဖြစ်ဖို့ အခြေအနေများပါတယ်။
(ဆက်ရန်ရှိသည်)
ByDr.Zaw Htet Aung