အရေပြားမှာ ဖြစ်ပေါ်တက်သောရောဂါများအကြောင်း
အရေပြားဟာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အကြီးဆုံးနေရာယူထားတဲ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သလို ဖြစ်နိုင်တဲ့ရောဂါတွေကလည်း စုံလှပါတယ်။
?အရေပြားရောဂါဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အကြောင်းတွေက ဘာတွေလဲ ??
◾ရောဂါပိုးများ
– မှိုကြောင့် ညှင်း၊ပွေး၊ခြေဝဲစားခြင်း..စတာမျိုးတွေဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
လိမ်းဆေး၊ သောက်ဆေးတွေရှိပေမဲ့ ကုသချိန်ကြာတတ်ပြီး ချက်ချင်းမပျောက်နိုင်လို့ စိတ်ရှည်ရှည်ကုဖို့လိုပါတယ်။
– ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးတွေကြောင့်
ရေယုန်၊ ရေကျောက်၊ ကြွက်နို့၊ ကလေးငယ်တွေမှာ အဖြစ်များတဲ့ hand foot and mouth disease (HFMD) လို ရောဂါတွေ အဖြစ်များပါတယ်။
ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကို မြန်မြန်နှိမ်နင်းနိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ်ခံအားစနစ်မြှင့်တင်ပေးဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။
– ဘက်တီးရီးယားပိုးတွေကြောင့်
ဝက်ခြံ၊ ပြည်တည်နာ၊ အနာပဆုပ် စတာတွေ အဖြစ်များပြီး တခြားအရေပြားပြဿနာတွေလည်း ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။
ပဋိဇိဝသောက်ဆေး လိမ်းဆေးတွေနဲ့ ကုသရပြီး သေချာမကုရင် ဆေးယဉ်ပါး ဆေးမတိုးတဲ့ ပြဿနာတွေဖြစ်တတ်ပါတယ်။
– ကပ်ပါးကောင်တွေကြောင့်
ဝဲစွဲတာ အပြင် သန်း၊လှေးစတဲ့ အကောင်တွေတွယ်ကပ်ပွားများနေတာမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပြီး တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေးအားနည်းသူတွေမှာ ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။
အင်မတန်ကူးစက်လွယ်ပါတယ်။
◾ဓာတ်မတည့်ခြင်း
မတည့်တဲ့ အစားအသောက်၊ အလှကုန်၊ ဆေးဝါး စတာတွေ သုံးစွဲမိရင်နဲ့ ပိုးမွှားအကောင်တစ်ခုခုကိုက်ခံရချိန်မျိုးတွေမှာ အရေပြားမှာ ယားယံလာတာ ၊ အပိမ့်ထလာတာ ၊ ကုတ်လိုက်ရင် အင်ပျင်ထလာတာမျိုးတွေ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။
ဆရာဝန်ပြဖို့လိုပါတယ်။
◾အခြားအရေပြားရောဂါများ
နှင်းခူလို အရေပြားရောင်ရမ်းတာကို အခြေခံတဲ့ရောဂါမျိုးတွေ၊ ဆိုရီရေးစစ်ရောဂါလို နာတာရှည်အရေပြား ယားယံရောင်ရမ်းတဲ့ ရောဂါမျိုးတွေ ပါဝင်ပြီး ရေရှည်ကုသဖို့လိုအပ်ပါတယ်။
ရောဂါမဟုတ်ပေမဲ့လည်း ဒိုင်ပါလောင်ခြင်းလို အဖြစ်များတဲ့ အရေပြားပြဿနာတွေလည်း ရှိနိုင်ပါသေးတယ်။
? ဘာအရေပြားရောဂါပဲဖြစ်ဖြစ် အရေးအကြီးဆုံးအချက်ကတော့ တစ်ကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းရေးနဲ့ မကုတ်မိအောင် သတိထားထိန်းသိမ်းဖို့ပါပဲ။
ကုတ်ရာကနေတစ်ဆင့် ဘက်တီးရီးယားပိုးထပ်ဝင်သွားပြီး ပြည်တည်နာတွေဆက်ဖြစ်သွားနိုင်တာမို့ပါ။
? ရောဂါတော်တော်များများမှာတော့ ယားယံတာ တွဲဖြစ်တတ်ပေမဲ့ ညှင်းလို ရောဂါမျိုးမှာတော့ ယားယံလေ့မရှိပါဘူး။
ဒါ့အပြင် အရေပြားပေါ်မှာ ပြတဲ့ရောဂါလက္ခဏာတွေက တော်တော်များများ ခပ်ဆင်ဆင်တူနေတတ်တာမို့ ရောဂါနာမည်တပ်ရ ခက်လှပါတယ်။
ဒီတော့ အရေပြားမှာ ပြဿနာတစ်ခုဖြစ်လာရင် တစ်ပါတ်ကျော်တဲ့အထိမပျောက်ရင် ဆရာဝန်ပြဖို့လိုပါတယ်။
လိုအပ်ရင် အရေပြားအထူးကုနဲ့ဆက်ပြရပါမယ်။
ကျန်းမာပျော်ရွှင်ကြပါစေ…
Dr ဖြိုးဝေလင်း
(17.10.19)