သၾကၤန္တြင္းမွာ အေဖာ္ ေဆာင္ပါ ..
သၾကၤန္အၾကတ္ေန႔ .. duty လည္း နားတုန္း ေလွ်ာက္လည္ေနရင္း ေတြ႔လိုက္တာ.. state ေက်ာင္းက သူငယ္ခ်င္း ဖိုးေထာင္(နာမည္ေျပာင္ပါ..ဟိုစပ္ဒီစပ္နဲ႔ ေနရာတကာ ေတြ႔ေနရလို႔ .အရပ္ကလည္း အ႐ွည္ႀကီးမို႔)..
မ်က္ႏွာက မၾကည္မသာနဲ႔မို႔ ေမးၾကည့္ေတာ့ .. ဒီလုိ သူငယ္ခ်င္း အႀကိဳေန႔က ငါ နည္းနည္း ေသာက္တာမ်ားသြားတယ္.. လူကလည္း လႊတ္ေနၿပီး အေဖာ္လဲေကာင္းေတာ့ … ေျပာရရင္ကြာ.. မေကာင္းတဲ့ေနရာ ေရာက္သြားျပီး.. အဲ့က ေကာင္မေလးနဲ႔ တူတူေန ဆက္ဆံမိတယ္.. လူကလဲ မူး႐ူးေနေတာ့ အကာအကြယ္သံုးမိလား မသံုးမိလား မသိေတာ့ဘူး..
ခုက်.. အဲ့ေန႔က ၾကံဳခဲ့တာေတြ ေတြ႔မိပီး.. ငါ ေရာဂါကူးႏိုင္လား.. ဒုကၡရာက္ေတာ့မလား မသိဘူးကြာ… ခု လည္ရတာလဲ မေပ်ာ္ေတာ့ဘူး..
ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ငါ့ကို ကူညီပါဦးကြာ..
ဒါဆို သူငယ္ခ်င္း.. ခု ေလာေလာဆယ္ ေနာက္ဆို အကာအကြယ္ကို ေသခ်ာသံုးဖို႔ရယ္.. မသံုးခဲ့မိရင္ ဘာအက်ိဳးဆက္ေတြ ျဖစ္ႏိုင္သလဲ .. ဘယ္လို ကာကြယ္ရမလဲ ဆိုတာေတြ ေျပာျပခ်င္တယ္ကြာ.
အလြယ္ကူဆံုးနဲ႔ ေနရာတိုင္းမွာ ရႏိုင္တာကေတာ့ “condom” ေပါ့ …one size doesn’t fit all ဆိုသလို ကုိယ့္အရြယ္အစားနဲ႔ လိုက္တာကို သံုး.. မဟုတ္ရင္ လူကလဲ မူးေနတာမ်ိဳး.. ေသးလြန္းႀကီးလြန္းတာမ်ိဳးနဲ႔ဆို ေပါက္ျပဲတာမ်ိဳး ကြၽတ္ထြက္သြားတာမ်ိဳးနဲ႔.. အသံုးျပဳၿပီး အလကား ျဖစ္ႏိုင္တယ္..
ၿပီးေတာ့ date ကုန္ေနတဲ့ ၊ အလြယ္တကူ ရထားတဲ့ condomေတြ ၊ ေခ်ာဆီနည္းေနတဲ့ condom ေတြဟာ ေပါက္ျပဲလြယ္တာမို႔ အသံုးမျပဳပါနဲ႔…တစ္ခါ ဆက္ဆံၿပီးတိုင္း အသစ္တစ္ခုကို သံုးပါ.. မေမ့ပါနဲ႔..
တကယ္လို႔မ်ား အသံုးျပဳဖို႔ ေမ့သြားရင္ ၊ ကိုယ့္ကိုကိုယ္ လိင္အဂၤါမွတဆင့္ ေရာဂါ ကူးစက္မယ္လို႔ သံသယ ႐ွိေနရင္..
- နီးစပ္ရာ ေဆးရံု ေဆးခန္းမွာ ေဆးသြားစစ္ပါ..
- သို႔ေသာ္ HIVပိုးဟာ window period လို႔ ေခၚတဲ့ ပိုးဝင္ေသာ္ျငား ႐ွိေၾကာင္းမျပတတ္တဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ ေရာက္ေနရင္ ေဆးစစ္ခ်က္ မွားတတ္ပါတယ္..
- ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ဆံုး လိင္ဆက္ဆံခဲ့တဲ့ေန႔မွ ေနာက္ေလးပတ္ၾကာမွာ ေရာဂါပိုးကို စစ္သင့္တယ္..တခ်ိဳ႕လူေတြမွာ သံုးလေလာက္ထိ ေရာဂါပိုး ႐ွိေၾကာင္းမျပတာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္လို႔ မိမိကိုယ္ကို သံသယ ႐ွိေနရင္ အဲ့ခ်ိန္မွာ ထပ္စစ္ႏိုင္ပါတယ္…
အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္းကေန HIV ပိုးအျပင္ တျခား ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ ႐ွိေသးတယ္..
- အသည္းေယာင္ အသားဝါ B ပိုး (hepatitis B )
- ကာလသား ေရာဂါပိုး (syphilis)
- ေရယုန္ (herpes)
- ဝဲေျခာက္ေရာဂါ(scabies)
- လိင္အဂၤါ ႂကြက္ႏို႔ (genital warts)
- chlamydia လို ဘက္တီးရီးယားကေန ကူးစက္တဲ့ေရာဂါ. အစ႐ွိတာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္..
တခ်ိဳ႕ေရာဂါေတြဟာ အခ်ိန္ခဏနဲ႔ လကၡဏာျပတတ္သလို တခ်ိဳ႕ကလဲ အခ်ိန္ၾကာတတ္တယ္
ဒါေၾကာင့္ သတိထားသင့္တာေတြက မိမိမွာ ..
- လိင္အဂၤါကေန ေသြးထြက္ျခင္း၊အနံ႔ဆိုးအက်ိခဲြၽ ထြက္ျခင္း
- သုတ္လႊတ္ခ်ိန္ နာက်င္ျခင္း
- ေဝွးေစ့မ်ား နာက်င္ျခင္း
- လိင္အဂၤါတဝိိုက္ အဖုအပိမ့္မ်ား၊ အနာမ်ား ထြက္ျခင္း
- ခႏၶာကိုယ္ မေနႏိုင္ေအာင္ ယားယံ၍ ကုတ္ျခင္း ေတြ ႐ွိလာရင္ နီးစပ္ရာ ေဆးခန္းကို အျမန္ဆံုး သြားျပရမယ္..
ဒါ့အျပင္ မိမိခ်စ္သူ ၊ ဇနီးတို႔နဲ႔ အတူေန ဆက္ဆံတဲ့အခါ .. မိမိ မွာ လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါ ႐ွိေနတယ္(သို႔) ဆက္ဆံေဖာ္မွာ ႐ွိေနတယ္ဆိုရင္ အကာအကြယ္သံုးဖို႔ မေမ့ပါနဲ႔ .
အကာအကြယ္မသံုးပဲ သုတ္ကို အျပင္မွာ လႊတ္တယ္ဆိုေပမယ့္ မလိုလားအပ္ပဲ ကိုယ္ဝန္ရတာမ်ိဳး ျဖစ္ႏိုင္ပါေသးတယ္..
ဒီေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေရ.. အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္းဆိုတာ မိမိေရာ ဆက္ဆံေဖာ္ အတြက္ပါ အႏၱရာယ္မ်ားတာမို႔ အကာအကြယ္ သံုးဖို႔မေမ့ပါနဲ႔..
၂၀၁၈မဟာသၾကၤန္ကုိ အႏၱရာယ္ ကင္း႐ွင္းစြာ ျဖတ္သန္းႏိုင္ပါေစလို႔ ေတာင္းဆုျပဳလ်က္…
Reference-loyds,onlinedoctor
ပိုင္နီေမာင္