သြားဖံုးေရာဂါစတင္ျဖစ္ပြားပံု
သြားဖံုးေရာဂါတြင္စျဖစ္လွ်င္ ဦးစြာသြားဖံုးသားေရာင္ရမ္းျခင္း ျဖစ္လာသည္။ ယင္းသြားဖံုး ေရာင္ေရာဂါ (Gingivitis) ကိုေစာစီးစြာ ကုသမႈခံယူပါက သြားဖံုးသားသည္ နဂိုအတိုင္း ျပန္လည္ က်န္းမာလာႏုိင္သည္။ အကယ္၍ ဂ႐ုမစိုက္မိဘဲ အခ်ိန္မီကုသမႈမခံယူပါက သြားဖံုးသားမွတဆင့္ သြားဖံုး႐ိုးသို႔ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီး သြားဖံုး႐ိုးမ်ားစတင္ပ်က္စီးလာကာ သြားဖံုးျပည္အိတ္ျဖစ္လာျခင္း၊ သြားဖံုး သား နိမ့္က်ၿပီး သြားအျမစ္ေပၚလာျခင္း၊ၾကာလာလွ်င္ သြားမ်ားယိုင္နဲ႔ကၽြတ္ထြက္သည္အထိ အေျခအေနဆိုး၀ါး လာႏုိင္သည္။ ဤအေျခအေနကို ေရစီးကမ္းၿပိဳေရာဂါဟု လူအသိမ်ားေသာ သြားျမစ္၀န္းက်င္ေရာင္ေရာဂါ (Periodontitis) ဟုေခၚသည္။
သြားဖံုးေရာဂါျဖစ္ေနပါက
သြားဖံုးသားမ်ား နီျမန္းလာျခင္း၊ သြားဖံုးသားမ်ား ေရာင္ရမ္းလာျခင္း၊ သြားဖံုးမွ ေသြးထြက္ လြယ္ျခင္း (အထူးသျဖင့္ သြားတုိက္သည့္အခါတြင္လည္းေကာင္း၊ မာေသာအစာ စားရာတြင္ လည္းေကာင္း) စသည့္လကၡဏာမ်ားကို သတိျပဳမိလာႏုိင္သည္။ ယင္းလကၡဏာမ်ားကို ဂ႐ုမျပဳမိပါက (သို႔မဟုတ္) အခ်ိန္မီကုသမႈမျပဳပါက သြားဖံုးယားျခင္း၊ သြားၾကားတြင္ အစာၫႇပ္လာျခင္း၊ အစာ၀ါးစားရာတြင္ နာျခင္း၊ သြားမ်ားယိုင္နဲ႔လာျခင္း၊ ကၽြတ္ထြက္လာျခင္းတို႔ ျဖစ္လာႏုိင္သည္။
တစ္ခါတစ္ရံသြားဖံုးေရာဂါသည္ အခ်ဳိ႕ေသာေရာဂါမ်ားႏွင့္ အေျခအေနမ်ား ဥပမာ-ဆီးခ်ဳိ ေရာဂါ၊ ေသြးႏွင့္ပတ္သက္ေသာ အခ်ဳိ႕ေရာဂါမ်ား၊ ခုခံအားက်ဆင္းမႈကူးစက္ေရာဂါ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း၊ ေဆးအခ်ဳိ႕ၾကာရွည္စြာ မွီ၀ဲျခင္း တို႔ႏွင့္ ဆက္စပ္၍ ျဖစ္ပြားႏုိင္ေၾကာင္းကိုလည္း ေတြ႔ရွိရတတ္သည္။
သြားဖံုးေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္စဥ္မ်ား
က်န္းမာသည့္သြားဖံုးသားသည္ ပန္းႏုေရာင္ရွိၿပီး သြားဖံုးနားသည္လည္း ညီညာခ်ပ္ယပ္ေန ပါသည္။ သြားဖံုးေရာဂါရွိမရွိကို မိမိကိုယ္တိုင္ စစ္ေဆးၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။ သြားဖံုးသားမ်ားနီျမန္း ေဖာင္းႂကြေနၿပီး ဖိၾကည့္လွ်င္ေသြးထြက္လြယ္ျခင္း၊ တစ္ခါတစ္ရံ သြားတိုက္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ သစ္သီး မ်ားကိုက္လွ်င္ျဖစ္ေစ ေသြးထြက္ျခင္းတို႔ကိုေတြ႔ရပါက သြားဖံုးေရာဂါျဖစ္ေနေၾကာင္း သိႏုိင္သည္။ သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါသည္ အစပိုင္း၌ သြားဖံုးသားတြင္ ေရာဂါျဖစ္ေသာ္လည္း ဂ႐ုမျပဳမိပါက အတြင္းပိုင္းသို႔ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားၿပီး သြားဖံုးအ႐ိုးမ်ားပ်က္စီး၍ သြားမ်ားယိုင္နဲ႔ ကၽြတ္ထြက္တတ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ သြားဖံုးေရာင္ရာမွ သြားျမစ္၀န္းက်င္တြင္ ျပည္တည္နာမ်ား (Periodontal Abscess) ျဖစ္ေပၚလာတတ္သည္။ ထုိအခါ အစာမစားႏုိင္ျခင္း၊ ထုိမွတဆင့္ မ်က္ႏွာေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ဖ်ားနာျခင္း၊ အက်ိတ္မ်ားေရာင္ရမ္းလာျခင္းတို႔လည္း ျဖစ္တတ္သည္။ယင္းကဲ့သို႔ သြားဖံုးေရာင္ၿပီး ေသြးထြက္သည္ကို ေတြ႔ရပါက အေရးႀကီးဆံုးမွာ သြားတိုက္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းထားျခင္း မျပဳလုပ္ရန္ျဖစ္သည္။ သြားဖံုးေရာဂါသည္ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းမႈမရွိ၍ ျဖစ္ရေသာေၾကာင့္ သြားတိုက္ျခင္းကို ဆက္လက္ျပဳလုပ္ရမည္။ ထို႔ေနာက္ သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ကို ျပသၿပီး သြားဖံုးေရာင္ေရာဂါအတြက္ ကုသမႈခံယူသင့္သည္။
သြားဖံုးေရာဂါကာကြယ္ရန္
သြားဖံုးေရာဂါသည္ အျဖစ္မ်ားေသာေရာဂါဟုဆိုေသာ္လည္း ႀကိဳတကင္ကာကြယ္ႏုိင္သည္။ သြားဖံုးေရာဂါ၏ ပဏာမလကၡဏာမ်ားကို သတိျပဳခံစားမိပါက သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္ထံ သြားေရာက္ျပသသင့္သည္။ သို႔မွသာ သြားဘက္ဆိုင္ရာ ဆရာ၀န္အေနျဖင့္ ထိေရာက္ေသာ ကာကြယ္မႈနည္းစနစ္မ်ားကို လမ္းၫႊန္ႏုိင္ေပမည္။
Dr.Sai